بررسی الزام به پرداخت نفقه ارقاب از منظر فقه با رویکردی بر قانون ایران

یکی از مسائل مهمّ و حیاتی که همواره بحثهای آن مورد مدّاقه فقهای مذاهب اسلامی و به تبّع آن، قانون مدنی قرار گرفته، توجّه به مسائلی است که بر نفقه اقارب متّرتب می گردد. بطور کلّی نفقه اقارب از فروع متعدّدی برخوردار است. بحث از شرایط لزوم انفاق و الزام به انفاق از مواردی است که از نظر فقهای اسلامی و موادّ قانون مدنی ایران بدان ها پرداخته می شود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته، با تتبّع در متون فقهی و همچنین با استمداد از متون حقوقی، چنین به دست آمده است که تأمین مخارج اقارب مورد توجّه و تأکید فقه اسلامی است. نیز اینکه دیدگاه فقها و قانون مدنی، حاکی از ضمانت اجرایی حقوقی و کیفری در صورت امتناع از پرداخت نفقه، می باشد. به عبارتی، الزام به انفاق علاوه بر اینکه از جنبه مذهبی و اخلاقی برخوردار می باشد، ارتباط آن با مسئله نظم عمومی و استواری نهاد خانواده، ضمانت اجرایی کیفری و حقوقی این امر را فراهم می نماید؛ به گونه ای که امتناع از پرداخت نفقه اقارب (اولاد، ابوین و ...) جرم و معصیت تلّقی می گردد و با کوتاهی منفق در پرداخت نفقه، منفق علیه حقّ مراجعه به محکمه را خواهد داشت، و حاکم به الزام به انفاق منفق، صدور حکم می نماید.