مطالعه غلظت فلز سرب در شیر خام گاوداری های شهرستان مشهد

جذب مداوم فلزات سنگین از قبیل سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک، باعث ایجاد عوارضی چون اختلال در عملکرد کلیه و کبد، افزایش بیماری های قلبی و عروقی، کم خونی، کاهش میزان باروری و سرطان در انسان می شود و از طرفی شیر و فرآورده های آن نیز یکی از مهم ترین منابع غذایی، بخصوص برای کودکان می باشد. این عناصر برای بدن ضروری تشخیص داده نشده اند و بنابراین حضور آن ها در بدن نشانه آلودگی به آن ها است. در این آزمایش میزان سرب در نمونه های شیر خام مناطق مختلف شهرستان مشهد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور در دو سال متوالی تعداد 180 نمونه شیر کامل از 6 واحد گاوداری صنعتی در 3 منطقه مختلف شهرستان مشهد، (جنوب شرق بعنوان منطقه 1 (با میزان سرب خاک حداکثر 120 میلی گرم درکیلوگرم)، حاشیه بزرگراه مشهد چناران بعنوان منطقه 2 (با میزان سرب خاک حداکثر 45 میلی گرم در کیلوگرم) و منطقه شمال غرب شهرستان بعنوان منطقه 3) با میزان سرب خاک حداکثر 14 میلی گرم در کیلوگرم))، جمع آوری گردید و مقدار سرب آن ها توسط دستگاه اسپکتوفتومتر مجهز به کوره گرافیتی و شعله، تعیین گردید. نتایج نشان داد که میانگین غلظت سرب در هر سه منطقه بالاتر از حد مجاز کدکس 2007 بود. میانگین غلظت سرب در منطقه 1 و منطقه 2 بشکل معنی داری بالاتر از غلظت سرب در منطقه 3 بود. هم چنین نتایج نشان داد که با افزایش سن دام، غلظت سرب در شیر تولیدی آن ها نیز افزایش یافته است. هم چنین غلظت سرب شیر گاوداری های مورد مطالعه در فصل تابستان بیشتر از فصل زمستان بود.