بررسی اثر ترکیبات آللوشیمیایی عصاره آبی اندام های مختلف علف هرز اُزمک (.lepidium draba l) بر جوانه زنی و رشد یولاف زراعی (.avena sativa l)

جهت ارزیابی اثر عصاره آبی اندام های هوایی و زیرزمینی اُزمک بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ی یولاف زراعی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 1393 و 1395 در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عصاره آبی اندام های هوایی و زیرزمینی اُزمک و مخلوط آن ها در نسبتی مساوی با هم و در پنج سطح غلظتی 5، 10، 20، 40 و 80 درصد حجمی بود و برای تیمار شاهد نیز از آب مقطر استفاده شد. بر اساس نتایج آزمایش، عصاره آبی اندام های مختلف اُزمک در غلظت های متفاوت توانستند خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچ های یولاف زراعی را به طور معنی داری ((p<0.01 تحت تاثیر قرار دهند به طوری که با افزایش غلظت عصاره آبی گیاه اُزمک، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و وزن تر ریشه چه و ساقه چه و هم چنین تعداد ریشه های فرعی یولاف به طور معنی داری کاهش یافتند. در این آزمایش بیش ترین میزان صفت های مورد بررسی در تیمار شاهد و پس از آن در غلظت پنج درصد عصاره اندام های مختلف اُزمک مشاهده شد و کم ترین میزان این صفات نیز در غلظت 80 و 40 درصد عصاره اندام های مختلف اُزمک به دست آمد. غلظت 80 درصد عصاره اندام های هوایی، زیرزمینی و مخلوط آن ها، توانست میزان تمام صفات مورد بررسی را تقریباً به صفر کاهش دهد. بر اساس نتایج حاصله از معادله لُجستیک سه پارامتره و هم چنین بر اساس مقادیر 50x، بیش ترین تاثیر عصاره آبی به اندام های هوایی گیاه اُزمک متعلق بود و کم ترین تاثیر بر صفات مورد مطالعه به عصاره آبی اندام های زیرزمینی متعلق بود. نتایج نشان داد که بقایای گیاهی علف هرز اُزمک می تواند تاثیرات بازدارنده ای بر خصوصیات جوانه زنی و هم چنین رشد و نمو گیاهچه یولاف زراعی بگذارد.