بیان حکمت آمیز صائب تبریزی در طرح عوالم جوانی و پیری

دیوان شاعر ادب گران سنگ فارسی، گنجینه ای از گوهرهای پر آب و تاب پند و اندرز و مجموعه ای از رموز زندگی اجتماعی و طریق کسب معرفت و طرز معاشرت است. از این میان در غزل میرزامحمد علی صائب تبریزی، اندیشه و پندارهای گوناگونی موج می زند. یکی از موضوعات قابل طرح و بحث در شعر صائب، مبحث «جوانی و پیری» است. تأمل در مضامین پیری و جوانی او را به خلق توصیف و تصاویر بدیع و معانی بلند واداشته است و مثل یک نقش چیره دست تمام ریزه کاری ها و پستی و بلندی های این دو دوره ی مختلف زندگانی انسان را با قلمی دقیق و چشمی نکته بین نقاشی کرده است. در اندیشه صائب، شور و صلابت جوانی چنانچه با تجربه و تدیبر پیران کاردان همراه شود، به مثابه کیمیایی است که می تواند مس وجودی جوان را به طلای ناب بدل سازد. از این رو، دانشمندان علم اخلاق، پیوسه جوانان را به تجربه اندوزی و پندگیری از پیران فرا می خوانند. در مقاله ی پیش رو، نگارنده بر آن است که تجلیات و نمودهای «جوانی و پیری» را در غزل صائب بکاود و به بررسی و تحلیل تصاویر و مضامین گوناگون این دو مقوله بپردازد.