تحول مکتب خانه در ایران از شکوفایی تا زوال

نظام آموزش سنتی ایران در دوره قاجار را می توان نظام مکتب خانه ای نامید که فلسفه آموختن این نظام بیش تر تربیت شاگردان و آموختن شرعیات دینی و مذهبی بود. تا زمان ناصرالدین شاه مدرسه به صورت امروزی وجود نداشت و تنها مکتب خانه بود که آموزشی محدود به کودکان و نوجوانان می داد. به عبارت دیگر مکتب خانه های قدیم، پایه های مدارس امروزی هستند و اگرچه بین مکتب و مدرسه فاصله زیادی است، اما ریشه مدرسه های امروزی به نحوی در مکتب خانه های از یاد رفته دیروز است و شناخت این ریشه ها، شناخت شاخه بزرگی از فرهنگ گذشته ماست. مکتب خانه تا دو سه نسل پیش تنها کانون آموزش اجتماعی بود، از این رو مجموعه ای از حال و هوای جامعه و آداب و سنت های اجدادی ما در آن منعکس بود. سیری در رسوم و ارزش های مکتب خانه از دیدگاه های بسیاری می تواند ثمربخش و هم پرجاذبه باشد. لذا با توجه به اهمیت موضوع این مطالعه با هدف برسی تحول مکتب خانه در ایران از شکوفایی تا زوال در قالب یک مطالعه مروری کتابخانه ای انجام گرفته است. جهت جمع آوری اطلاعات و داده ها نیز از کتب مختلف و جستجو در سایت ها و پایگاه های اینترنتی معتبر استفاده شده است. در نهایت باید گفت تحقیق و پژوهش در این موضوع نکات ناشناخته و ناشفته بسیاری را دربر می گیرد و از نظر شناخت جامعه گذشته مکتب خانه منبع غنی و جالب و چشم گیری در فلسفه تعلیم و تربیت می باشد.