تنوع زیستی شهرستان ماهنشان

منظور از تنوع زیستی به طور کلی تنوع ژنتیکی (گوناگونی ترکیب ژنتیکی افراد متعلق به یک گونه)، تنوع گونه ای (شمار گونه های موجود در یک حوزه جغرافیایی معین) و تنوع اکوسیستم ها (فراوانی و گوناگونی اکوسیستم ها در یک حوزه جغرافیایی خاص) است. شهرستان ماهنشان در فاصله 113 کیلومتری غرب شهر زنجان یکی از هفت شهرستان استان، با اقلیم خشک و سرد بوده و دارای میانگین بارش سالانه 251.9 میلی متر می باشد. تاکنون تعداد 398 گونه گیاهی از مناطق مختلف این شهرستان جمع آوری شناسایی شده که متعلق به 220 جنس از 58 خانواده گیاهی می باشند. از این تعداد دو گونه بازدانه، 341 گونه از گیاهان دولپه ای و 55 گونه گیاه تک لپه ای است از این تعداد بیش از 50% گونه های دو لپه ای یعنی 181 گونه متعلق فقط به 5 خانواده آفتابگردان (asteraceae)، پروانه آسا (papilionaceae)، نعناع (lamiaceae)، میخک (caryophyllaceae) و چتریان (apiaceae) هستند. در میان تک لپه ای ها تیره چمن (poaceae) با 32 گونه و تیره لاله (liliaceae) با 9 گونه بیش ترین گونه ها را دارا هستند. فرم های رویشی نیمه نهان رست ها (همه ی کریپتوفیت) با حدود 43 درصد بیش ترین فراوانی را در این منطقه دارند. پس از این گروه، کامفیت ها با بیش از 27 درصد و یکساله ها (تروفیت) با بیش از 23 درصد مقام های دوم و سوم را دارا می باشند. نهان رست ها (کریپتوفیت) حدود 4 درصد سهم رویش ها را به خود اختصاص داده و در نهایت کم ترین سهم از گونه های گیاهی منطقه، متعلق به شکل زیستی فانروفیت ها با کم تر از 3% است. از تعداد 398 گونه گیاهی موجود در منطقه، حدود 110 گونه بر اساس منابع موجود به عنوان گیاه دارویی می باشند. در نهایت باید ذکر کرد که تعداد 12 گونه گیاهی انحصاری در این منطقه وجود دارد که مختص این شهرستان بوده و در جای دیگری یافت نمی شوند. از نظر تنوع جانوری بر اساس منابع موجگود، تعداد 33 گونه پستاندار، 107 گونه گرنده، 23 گونه خزنده، 8 گونه آبزی، 7 گونه دوزیست و 78 گونه حشرات هوازی و خاکزی حیات وحش این منطقه را تشکیل می دهند. برای حفظ این تنوع و حل مسائل زیست محیطی باید نگرش ما نسبت به این مسائل عوض شود. باید تنوع زیستی را نیازهای روزمره مرده پیوند دهیم تا احساس مسئولیت برای حفظ تنوع زیستی و پیشگیری از نابودی آن در میان آن ها گسترش یابد. باید مراقب باشیم که علم و سیاست نقش برابری را در تصمیم گیری ها داشته باشند.