روابط خارجی دولت حفصیان با اسپانیا و پرتغال

فروپاشی امپراطوری موحدین که صد سال معرب و اندلس و افریقیه را قلمرو حکومت اسلامی ساخت بزرگ ترین خسارت برای مدیترانه و جهان اسلام و صلح و امنیت اروپا بود وبنبال پایان این دولت بود که چندین دولت بزرگ و کوچک در این منطقه پدید امد و صحنه مدیترانه محل بیش ترین ارتباطاب بین الملل در تاریخ خود شد و متعاقب ان نوشته های بایاری در روابط و حقوق بین الملل و بویژه حقوق دریاها بوسیله این دولت ها پدید امد. در این بین دولت حفصیان در سلاله ای گسترده از روابط با شرق و اروپا و دولت های مسیحی شمال اندلس اخرین مرحله از فرهنگ و تمدن اسلامی را رقم زد. نوع روابط حفصیان با اسپانیا و پرتغال و جمهوری های ایتالیا و فرانسه متفاوت از روابط ان ها با دولت های اسلامی غرناطه و بنی مرین و بنی زیان و ممالیک بود. با آغاز قرن نهم هجری سیاست سه دولت مسیحی شبه جزیره ایبری، پرتغال، قشتاله، آراگون در برابر غرب اسلامی شکل متمایزی از گذشته پیدا کرد. این سه دولت منطقه اسلامی را بین خود تقسیم کردند. پرتغال مغرب اقصی را محل تحرکاب و پیشروی خود قرار داد. آراگون افریقیه را انتخاب کرد و قشتاله همه همت خود را صرف نابودی غرناطه آخرین پایگاه مالمین در آندلس نمود. پژوهش حاضر بخشی از نوشته مولف در سال 1381 است که با عنوان فرهنگ و تمدن اسلامی در عهد دولت حفصیان منتشر شده است. پژوهش حاضر روابط حفصیان با پرتغال و اسپانیا بررسی کرده است. که همکاری ان ها در تصرف سواحل مدیترانه و حاکمیت بر دریاها روابط بین الملل را به جنگ و استعمار و ویرانی و فروپاشی و تصرف دولت های اسلامی تبدیل کرد. بویژه دولت متحد اسپانیا که در طی مراحلی، سقوط دولت حفصیاتن را پس از چهارصد سال حکومت بر افریقیه رقم زد. این پژوهش اثبات کرده است که روابط بین الملل با اقداماب نظامی اسپانیا و پرتغال در پارادایمی جدید صلیبی شکل گرفته است که نخستین قربانیان دولت های اسلامی در غرب جهان اسلام از جمله دولت بنی الاحمر و دولت حفصیان بود.