بازتاب اوضاع اجتماعی مردم در مختارنامه عطار نیشابوری در روزگار سلجوقیان و خوارزم شاهیان

پرداختن به اوضاع و احوال مردم در طول تاریخ تا پیدایش انقلاب مشروطه چندان از سوی مورخان مرسوم نبود چرا که معمولا مورخان درباری بودند و پرداختن به رویدادهای منسوب به دربار و شخص شاه بیشتر مقبول بود اما علاوه بر متون تاریخی مضامین شعری نیز در این زمینه می تواند گویای مطالب در خور توجهی باشد. عطار نیشابوری شاعر قرن ششم و هفتم می باشد که دارای آثاری در تصوف عرفان است. از میان آثار او مختارنامه که مجموع رباعیات این شاعر است به علت دلیل پرداختن به اوضاع اجتماعی مردم در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که عملکرد سلسله سلجوقیا ن به گونه ای بوده است که تصوف گسترش پیدا کرده است و در دوره خوارزم شاهیان نیز این روند ادامه داشت و پرداختن به وضعیت اجتماعی مردم حتی در مضامین شعری نیز چندان مورد توجه نبوده است و شاعر بیشتر ممدوح شاه بود اما عطار با کناره گیری از خدمت شاهی تا حدی اوضاع جامعه را در شعر خود منعکس کرده است که خود نشأت گرفته از انزوای فکری و یأس از بهبود اوضاع در نظر عطار بود است. بیش ترین مضامینی که به آن پرداخته شده است آشفتگی و بی نظمی، ظلم و ستم، نا آگاهی مردم، مشغله زندگی و قتل و کشتار می باشد.