مطالعه ی تطبیقی نگاره های معراج پیامبر در نگارگری صفوی و عثمانی

معراج پیامبر به دلیل اهمیت دینی آن، همواره مورد توجه مسلمانان بوده و هنرمندان مسلمان در مکاتب مختلف نگارگری به تصویرسازی آن پرداخته اند که در راس آنها می توان به نگارگری صفوی و عثمانی اشاره کرد. در زمان صفوی با رسمی شدن مذهب شیعه، معراج در صدر تصویرسازی های دینی قرارگرفت. در حوزه ی آناتولی همان عصر، در پی رواج سنت ایرانی کتاب آرایی در نسخه های ادبی و دینی درآن منطقه، موضوع معراج، از جایگاه خاصی برخوردارشد. با وجود عناصر مشابه در ترکیببندی معراج در این دو مکتب، از قبیل وجود فرشتگان، براق و پیامبر، تفاوت هایی نیز ما بین نگاره های این دو مکتب مشاهده می شود، از آن میان میتوان به پرطاووس و حضور بنای کعبه در نگاره های عثمانی و اشارات سمبلیک به حضرت علی (ع)در نگاره های صفوی، اشاره کرد. مقاله ی حاضرکه در پی پاسخ به این سوال است که ویژگی های اصلی تصویرسازی معراج پیامبر در مکاتب نگارگری صفوی و عثمانی چه بوده است، ضمن بررسی سه تصویر از هر کدام از مکاتب صفوی و عثمانی و بررسی و تجزیه تحلیل آن ها، ضمن اشاره به تاریخ تصویرسازی پیامبر و معراج نگاری عصر صفوی و عثمانی، در تلاش است به بررسی تطبیقی تصویرسازی معراج پیامبر در این دو مکتب بپردازد. روش تحقیق در این مقاله تطبیقی بوده و در مطالعه ی نمونه های مورد تطبیق، از شیوه ی توصیفی-تحلیلی نیز بهره گرفته شده است. روش گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای بوده است.