بررسی جایگاه سلسله مراتب در معماری مساجد ایران (نمونه موردی مسجد امام اصفهان و مسجد گوهر شاد مشهد)

معماری ایرانی متاثر از اندیشه و نگرش هایی در هر دوره بوده است و کالبد آن همواره با تفکرات بنیادین ارتباط داشته است. در این بین اصل سلسله مراتب یکی از صول حاکم بر جهان هستی است. سلسله مراتب فضایی در معماری ایرانی به بررسی چگونگی چیدمان فضاها در کنار یکدیگر می پردازد. این مسئله نشان دهنده ی نمود سلسله مراتب فضایی غالب در مجموعه ی عبادی از آتشکده ها تا کلیساهای معاصر می باشد. مساجد و فضاهای مذهبی به دلیل موضوعیت خاص معنوی و روحانیشان؛ دارای سلسله مراتبی پیچیده شده اند که علاوه بر سلسله مراتب عملکردی و فضایی و بصری و فرمی و .. که در اکثر ابنیه سنتی و مذهبی جهان قابل شناسایی است و دارای مفاهیم دیگری از سلسله مراتب در بطن خود نیز می باشند که لایه های عمیق تری از وجود آدمی را مورد مخاطب قرار می دهد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با تاکید بر مشاهدات صورت گرفته از مسجد امام اصفهان و مسجدگوهرشاد صورت گرفته است و در پایان این نتیجه بدست آمده است که نتایج تحقیق نشان می دهد در سلسله مراتب مسجد این ویژگی ها وجود دارد.