بررسی تطبیقی دستیابی به پایداری اجتماعی در نظریات معماری و شهرسازی پایدار و واقعیت های موجود در معماری و شهرسازی جوامع سنتی

مفهوم پایداری با مثلث اجتماع، اقتصاد و محیط زیست، قابل تعریف است. قرارگیری عنصر اجتماع در راس بالایی مثلث، به این نکته تاکید می کند که پایداری مرتبط با کیفیت زندگی در جامعه است. معماری و شهرسازی در ارتقاء این کیفیت سهم بسزایی را ایفا می کنند. رنگ باختگی پایداری اجتماعی در جوامع شهری مدرن، یکی از دلایل اصلی شکست شهرسازی در دوران معاصر برشمرده می شود. این در حالی است شهرهای سنتی ایران، تجارب ارزنده ای در ارتباط با ارتقاء زندگی جمعی افراد در اختیار می گذارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان و نحوه تحقق پذیری معماری و شهرسازی سنتی با نظریات مطرح در حوزه پایداری اجتماعی شهری است. بدین منظور در ابتدا در این مقاله، نحوه ارتباط اجتماعی مردم محلات سنتی و تاثیر شهرسازی و معماری بر آن، با بررسی موردی شهر زنجان و نیز همراه با بهره گیری از مطالعات میدانی و کتابخانه ای، مورد بررسی قرار گرفته است. حاصل این مطالعات به روش تطبیقی با نظریات مطرح در حوزه پایداری اجتماعی قیاس شده و نتیجه گیری حاصل از آن، مشخص می نماید که همه معیارهای مطرح شده در حوزه پایداری اجتماعی، به نوعی در معماری و شهرسازی سنتی شهر زنجان وجود داشته و به شدت تحت تاثیر فرهنگ و بالاخص مذهب مردم بوده است.