بررسی ارتباط دو سویه جامعه شناسی، فرهنگ و معماری مبتنی بر رویکرد های روان شناسی محیطی

مقاله حاضر بر آن است تا به رابطه مثلث گونه سه مقوله جامعه، فرهنگ و معماری بپردازد. قبل از بررسی این رابطه مطالعه و انتخاب رویکرد مناسب که «عدم» یا «وجود» و در صورت وجود «نوع و میزان» این رابطه را مشخص نماید، لازم می نمود. بدین سان گام نخست پژوهش مطالعه روان شناسی محیطی و رویکردهای مختلف آن بود تا چهارچوبی مشخص برای گام های بعدی بدست دهد. چهار رویکرد در روان شناسی محیطی ارائه شده اند که هر یک به نوعی مبین این رابطه اند. سپس به رابطه جامعه، و فرهنگ و معماری پرداخته شده است. در این مسیر نخست واکاوی دو مقوله «جامعه» و «فرهنگ» بطور مستقل صورت گرفت. بعد از آن از برآیند این بررسی تعریفی «جامعه شناسانه» از فرهنگ بدست آمد. شناخت انواع «گروه های» صاحب فرهنگ مشترک، «نسبت» آن ها با یکدیگر و «ریشه های فرهنگ» بخش دیگری از این مرحله بود. بعد از مشخص شدن چهارچوب از سویی و شناخت فرهنگ و معماری از دیگر سو رابطه آن ها در بستر هر رویکرد بررسی شد. در قدم بعدی «تاثیر» فرهنگ بر معماری و معماری بر فرهنگ با ارائه مصادیق و البته در چهارچوب رویکردهای حاصله، ذکر شد. در پایان «نتایج» که مبین میزان سودمندی شناخت این رابطه اند، آورده شده است. تحقیق حاضر بیش تر مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است. موضوع مقاله فرا رفتن از حوزه کتب معماری و استمداد از علوم انسانی بویژه کتب روان شناسی، جامعه شناسی و پدیدار شناسی را نا گزیر می ساخت. کتب فرهنگ لغت برای واکاوی واژگان مرتبط استفاده شده اند، ضمن اینکه مصادیقی از حوزه ادبیات در ادای حق مطلب و افزودن بر غنای ادبی نوشتار به مدد جسته شده اند.