بررسی عوامل مؤثر بر وصول درآمد مالیاتی با رویکرد جلوگیری از فرار مالیات (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی غرب تهران)

در اقتصاد کنونی، مالیات از ابزارهای مهم مالی دولت می باشد و با توجه به اهمیت آن در اقتصاد کشور و هم چنین در فرایند توسعه و بازسازی یکی از اصلی ترین ابزارها در جهت خصوصی سازی، تعدیل ثروت و توزیع مجدد درآمد به شمار می رود. یکی از مهم ترین عوامل مرتبط بر ظرفیت مالیاتی، نگرش، برداشت و رفتار مردم در ارتباط با مالیات است که به فرهنگ مالیاتی مشهور است. در این فرآیند مردم باید نقش حاکمیتی دولت را از قبیل ایجاد امنیت درک کنند و بپذیرند ایفای این نقش هزینه بردار است. طی سال های اخیر، وصول درآمدهای مالیاتی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه، در طول دوره های کوتاه مدت نوسانهای قابل ملاحظه ای داشته است. در بسیاری از موارد این گونه نوسان ها را نمی توان به بدتر شدن نظام مدیریتی یا دگرگونی های مربوط به عوامل تعیین کننده سنتی سطوح مالیاتی مانند شرایط درهای باز، صادرات مواد معدنی و درآمد سرانه نسبت داد و ممکن است در نتیجه عوامل دیگری بوجود آمده باشند. این تحقیق سعی بر آن دارد تا عوامل اثرگذار بر وصول درآمد مالیاتی با رویکرد جلوگیری از فرار مالیاتی از دیدگاه مأمورین تشخیص اداره کل امور مالیاتی غرب شهر تهران را مورد ارزیابی و بحث و بررسی قرار دهد. به عبارت دیگر هدف از این مطالعه پاسخگویی به این سؤال است که: مهم ترین عوامل موثر بر وصول درآمد مالیاتی کدامند؟ تحقیق حاضر از نظرهدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی و از نوع همبستگی است. و هم چنین از نظر جمع آوری داده، میدانی می باشد چرا که از طریق بررسی نظرات و دیدگاه های ماموران امور مالیاتی، ارتباط بین متغیرهای تحقیق یعنی ابعاد متغیّر مستقل، و متغیّر وابسته مشخص می شود. در تحقیق حاضر با توجه به اینکه جامعه آماری شامل مدیران، مأموران و مؤدیان مالیاتی در اداره کل امور مالیاتی غرب تهران می باشد، تعیین دقیق تعداد افراد به دلیل محدودیت های موجود به راحتی امکان پذیر نیست، بنابراین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر برآورد گردید. نتایج به دست آمده از عوامل اثرگذار بر وصول درآمد مالیاتی با رویکرد جلوگیری از فرار مالیاتی از دیدگاه مأمورین تشخیص اداره کل امور مالیاتی غرب تهران نشان داد که بیشترین تأثیر بر وصول درآمدهای مالیاتی توسط میزان مالیات شکل می گیرد. هم چنین تبعیض مالیاتی و نظام مالیاتی در رتبه های بعدی قرار گرفتند.