مکان یابی کشت زعفران بر اساس تحلیل های ahp در محیط gis در استان اردبیل

زعفران، با ارزش اقتصادی بسیار بالا نقش ویژهای در صادرات غیرنفتی ایران دارد. در نتیجه شناسایی مناطق مستعد برای کشت زعفران در استان اردبیل واقع در شمال غرب کشور ایران زمینه را برای برنامه ریزی های لازم جهت گسترش کشت و تولید این محصول فراهم می کند. با توجه به تاثیر عوامل محیطی گوناگون بر رشد و عملکرد زعفران، فرآیند ارزیابی اراضی برای کشت آن مستلزم استفاده از اطلاعات جامع و متنوع مکانی و توصیفی است. سیستم های اطلاعات جغرافیایی ((gis امکان بهره گیری از این نوع داده ها را فراهم ساخته و تحلیل فضایی اطلاعات را بر اساس مدل های شناخته شده تسهیل نموده اند. در این تحقیق بر اساس نیازهای اکولوژیکی و محیطی برای رشد زعفران از روش های تصمیم گیری چند معیاره (mcda)  مبتنی بر روش تحلیل سلسله مراتبی  (ahp) استفاده شد و در محیط نرم افزاری arcgis مدل سازی و تحلیل های مکانی لایه های اطلاعاتی صورت گرفت. فرآیند تحقیق شامل مراحل گردآوری و ورود اطلاعات، محاسبات و تحلیل های آماری، خوشه بندی و ارزش گذاری معیارها، مدل سازی فضایی و تلفیق اطلاعات متنوع بود. بر این اساس، اراضی استان اردبیل از نظر قابلیت کشت زعفران ارزیابی و نقشه نهایی پهنه بندی شد. نتایج نهائی تحقیق نشان دهنده کارآیی روش های تحلیلی سلسله مراتبی در سنجش قابلیت اراضی برای کشت زعفران بوده و بر اساس آن استان اردبیل به چهار  بخش تقسیم شده است که حدود 20 درصد استان دارای شرایط خیلی مناسب، 27 درصد دارای شرایط مناسب، 29 درصد دارای شرایط متوسط و 24 درصد دارای شرایط نامناسب است. در نتیجه برای قسمت شمال استان (منطقه مغان) کشت زعفران توصیه می شود.