پارامتر تاب آوری و نقش آن در کاهش مخاطرات ناشی از زلزله

وقوع زمین لرزه های متعدد در منطقه ی ایران، منجر به اهمیت لرزه خیزی و طراحی لرزه ای سازه ها در این منطقه شده است. وقایع اخیر نشان داده است که انواع سیستم های ساختمانی از جمله مسکونی و اداری در برابر انواع مختلف حوادث که به علل خطاهای انسانی، فروریزش سازه ها ناشی از وقایع طبیعی، آتش و انفجار رخ می دهند، آسیب پذیر هستند. وقوع حوادث مهمی از جمله زلزله ی رودبار، بم و کرمانشاه نیاز به مدیریت سوانح در سطوح سازهای و شهری را با تاکید بر متغیر تابآوری و زمان بازیابی سازه به منظور کاهش خسارات آشکار ساخت. به بیان دیگر جهت کاهش خسارات سازه ها باید نوع نگاه در طراحی به سمت اقدامات پیش گیرانه قبل از وقوع حوادث بزرگ و کاهش زمان بازیابی سازه سوق پیدا کند. به این منظور انعطاف پذیری لرزهای به عنوان تابعی که نشان دهنده ی عملکرد سازه ها مانند ساختمان، پل، سیستم های شهری است، باید برای تحمل سازهای مناسب در مدت زمان معین مشخص گردد. در این مقاله، به شرح روش های موجود جهت ارزیابی تابآوری، زمان بازیابی و نقش آن ها در کاهش مخاطرات طبیعی پرداخته شده است. هم چنین از توابع موجود جهت محاسبه ی میزان تابآوری با استفاده از تابع زمانی معین برای قاب خمشی ویژه استفاده شده است که نشان می دهد در صورت تامین امکانات اولیه و زیرساخت های مناسب نرخ تاب آوری در ابتدا سریع می باشد و سپس با رسیدن به عملکرد مورد نظر این نرخ به آرامی کاهش می یابد.