استخراج عوامل کلیدی موثر بر وضعیت آب در بیست سال آینده ایران

چالش بزرگ دسترسی به آب، یک نگرانی جهانی است. شدت چالش بستگی به موقعیت جغرافیایی و هم چنین سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف دارد. بدون شک ایران یکی از کشورهایی است که به شدت با مشکلات آبی روبه رو خواهد بود. هدف عملیاتی این پژوهش شناسایی مؤلفه های کلیدی مؤثر بر وضعیت آب در آینده ایران است. پژوهش حاضر تحقیق کیفی از نوع مطالعه موردی است که با استفاده از برخی مدل های کیفی تحلیل شده است. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات موجود در زمینه آینده پژوهی آب و مصاحبه با خبرگان در حوزه های مختلف، عوامل تأثیرگذار را در پنج گروه فرهنگی اجتماعی، سیاستی مدیریتی، محیط زیستی، پژوهی فناوری و برنامه ریزی منطقه ای طبقه بندی شده و پس از برگزاری چندین مرحله پنل خبرگان از 412 مؤلفه های مؤثر بر آب به 64 مؤلفه مهم تأثیرگذار و براساس آرای خبرگان در مورد میزان اهمیت و عدم قطعیت این مؤلفه ها و با حاصل ضرب این امتیازها، 15 عامل کلیدی استخراج شده است. نتایج نشان می دهد از بین عوامل کلیدی به ترتیب مؤلفه های میزان بارش، اعتبارات آبی وزارتخانه ای در کشور و فناوری تصفیه و بازیافت آب بیش ترین و مؤلفه کارایی قانون و قانون گذاری و جرم انگاری در حوزه جرائم ناظر به حوزه آب (ناظر به حقوق جزا و جرم شناسی) کم ترین امتیازها را به خود اختصاص داده اند. میزان مصرف آب نیز در تمام بخش ها ازجمله شهری، روستایی، صنعتی و کشاورزی از منظر خبرگان اهمیت و عدم قطعیتی یکسان دارند.