سنجش رابطه بین عناصر کالبدی و سرمایه اجتماعی در بازآفرینی شهری (نمونه موردی محله صبیون دزفول)

در اثر تحولات شهری در قرن اخیر بافت تاریخی شهرها دچار تغییرات عمده ای شده است به گونه ای که ساختار جدید شهر و خیابان کشی های اخیر برای رسیدن به طرحی نو و مطابق با دنیای امروز، پیوند خود را با ساختار بافت قدیم برهم زده است که این امر موجب ضعیف شدن بعد اجتماعی ارتباطات میان محلات جدیدو قدیم و هم چنین ناکارآمد شدن قسمت هایی از بافت کهن شده است. محله صبیون یکی از محله های جنوبی در بافت تاریخی شهر دزفول می باشدکه دارای بافتی منسجم و در هم تنیده با عناصر شاخص مذهبی و اجتماعی است. بر اساس مشاهدات، گفتگو و مصاحبه های شفاهی صورت گرفته در محله، طی چند سال اخیر بیش ترِ اهالی اصیل محله مهاجرت کرده اند که از عمده دلایل آن می توان به ضعف در زیرساخت ها و فرسودگی نسبی کالبدی و عملکردی در محله اشاره کرد. بر اساس ضرورت موضوع پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای کاربردی به بررسی موضوع در شهر دزفول اقدام نموده است. از نظر روش شناسی به صورت ترکیبی از روش های (توصیفی- تحلیلی- میدانی-کتابخانه ای) می باشد. هم چنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای mini tab ، grafer ، excel ، spss و arc gis استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده است که میان مولفه های سرمایه اجتماعی و کیفیت های محیطی- کالبدی رابطه رفت و برگشتی وجود دارد؛ با بهبود کیفیت های محیطی -کالبدی، حضور در فضاهای همگانی افزایش می یابد، با افزایش حضور در فضاهای همگانی، تعاملات اجتماعی و به تبع آن اعتماد بین افراد افزایش می یابد که موجب تقویت سرمایه اجتماعی می شود. با استفاده از مولفه های سرمایه اجتماعی (اعتماد، مشارکت و شبکه های اجتماعی) می توان در راستای ارتقای کیفیت های محیطی- کالبدی اقدام نمود و به بازآفرینی شهری دست یافت.