ترکیب های فیتوشیمیایی و اثرهای فارماکولوژیکی اسانس مرزه ی خوزستانی (.satureja khuzistanic jamzad)، گیاه دارویی اندمیک ایران

مرزه ی خوزستانی (satureja khuzistanic jamzad.) یکی از نه گونه ی اندمیک مرزه در ایران است. بخش های هوایی و سرشاخه های گلدار این گیاه به عنوان یک ادویه و چاشنی محبوب در میان مردم محلی مورد استفاده قرار می گیرد. اسانس مرزه خوزستانی بیش ترین محتوی کارواکرول (بیش از 90 درصد) را در مقایسه با پروفایل اسانس سایر گونه های مرزه دارد. تاکنون لطیف وسیعی از ترکیبات فعال دارویی از این گیاه شناسایی و استخراج شده اند که از آن جمله می توان به رزمارینیک اسید، فلاونوئیدها،تان ها، استرول ها و ترکیبات ترپنوئیدی موجود در اسانس اشاره نمود. یافته های اخیر نشان می دهد که عصاره و اسانس مرزه خوزستانی علاوه بر داشتن خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی، ضد قارچی قوی می تواند در کنترل سرطان، دیابت، تشنج، جلوگیری از التهاب و بیماری های قلبی- عروقی نیز موثر واقع شود. مطالعات فارماکولوژیکی نشان داده اند که پتانسیل بالای آنتی اکسیدانی مرزه خوزستانی به دلیل وجود غنای بسیار بالایی از کارواکرول و برخی دیگر از ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی می باشد.