چشم انداز سرمایه گذاری در تولید گیاهان دارویی در منطقه سیستان

وجود گیاهان متنوع دارویی و زینتی منطقه سیستان و بلوچستان را به بهشت سرمایه گذاران برای تولید محصولات تبدیل نموده است. گستردگی و تنوع اقلیمی، امکان کشت خارج فصل گیاهان دارویی در هوای آزاد، نیروی کار فراوان و ارزان، فراهم بودن زمینه تولید محصولات سالم و ارگانیک، سهولت مبادلات تجاری و صادرات محصول، برخوردای از پیشینه کهن و پویا در طب سنتی از جمله مزیت های نسبی این استان در زمینه گیاهان دارویی محسوب می شود. هم چنین سودآوری با گنجی پنهان در دل خاک های این منطقه سرمایه گذاری در تولید گیاهان دارویی را امری واجب و ضروری نموده است. در این پژوهش با هدف بررسی ترکیب های اقتصادی گیاهان دارویی بر اساس ظرفیت های منطقه جهت سرمایه گذاری از اطلاعات پروژه های تحقیقات کشت گیاهان دارویی رازیانه، بابونه، زیره سبز، اسفرزه، زنیان، سیاهدانه، چای ترش، کارلا، ترکیب توام چای ترش کارلا و هندوانه که در سطحی معادل 1 هکتار انجام شده، استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از تکنیک های اقتصاد مهندسی معیارهای ارزش فعلی خالص و نسبت منفعت به هزینه انجام شده است. نتایج نشان داد نسبت فایده به هزینه گیاهان دارویی به ترتیب معادل 3.87، 3.89، 4.6، 5.37، 4.7، 4.7، 2.39 و 2.55 بود. از این رو با توجه به عملکرد و مثبت بودن این نسبت در منطقه کلیه گیاهان دارویی مورد بررسی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و می توانند در ایجاد تنوع کشت و افرایش درآمد موثرباشد. علاوه بر این گیاه دارویی اسفرزه با نسبت 5.37 اقتصادی ترین محصول انتخاب شد. هم چنین بر اساس نتایج بدست آمده نشان داد به دلیل اهمیت کشت گیاهان دارویی در منطقه سازگاری کشت توام کارلا و چای ترش تولید محصول با عملکرد بالا و نسبت منفعت به هزینه 2.55می تواند در ایجاد اشتغال در منطقه موثر باشد و ارزیابی آن کاملا توجیه اقتصادی دارد چرا که نسبت هزینه- فایده آن بیشتر از یک است و ارزش فعلی خالص آن نیز مثبت است. از این رو در صورت فراهمی آب مطمئن در طول دوره، بازارایابی و بسته بندی مناسب جهت ارائه در بازار و فراهمی بستر مناسب جهت فراوری، گیاهان دارویی در ایجاد اشتغال مولد از طریق ایجاد صنایع وابسته می توانند تحولی بزرگ در منطقه رقم زنند.