ارزیابی بیلان انرژی و اقتصادسنجی کشت بوم های تولید برنج در منطقه نکا

افزایش قابل ملاحظه عملکرد در دهه های اخیر از طریق اصلاح ارقام و افزایش مصرف نهاده ها بوده است. در دو دهه گذشته، منافع حاصل از این استراتژی با افزایش هزینه اقتصادی و خسارت زیست محیطی کاهش یافته است. بنابراین، هدف از تحقیق این بود که چگونه می توان با ایجاد تغییرات در محیط رشد گیاه باعث افزایش بهره وری و کاهش هزینه اقتصادی ناشی از تولید برنج شد. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه نکا در استان مازندران طی سال های 1390 و 1391 اجرا شد. نظام های کاشت رایج منطقه (سنتی)، بهبود یافته و تقویت شده (sri) به عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ های پابلند سنگ طارم و طارم هاشمی و پاکوتاه ندا و شیرودی به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که متوسط انرژی ورودی برابر 24226.29 مگاژول در هکتار بوده است. حداکثر انرژی ورودی 27149.56 معادل مگاژول در هکتار در نظام سنتی و حداکثر انرژی خروجی 193.47 معادل گیگاژول در هکتار در sri به دست آمد. حداکثر بهره وری انرژی 0.32 کیلوگرم بر مگاژول در sri مشاهده شد. حداقل انرژی ویژه و حداکثر عملکرد انرژی خالص نیز در sri حاصل شد. کل هزینه تولید در sri کم تر از دو نظام بهبود یافته و سنتی بوده است. اما، بهره وری اقتصادی ژنوتیپ های مورد مطالعه در sri بیش تر از دو نظام بهبود یافته و سنتی بوده است. بنابراین، sri نظام تولیدی بود که با پذیرش و تغییر بعضی از اصول زراعی سبب افزایش بهره وری شد.