گونه شناسی خانه های سنتی شهرستان خلخال نمونه موردی: روستای کرج

مسکن روستایی که حدود یک سوم از جمعیت کل کشور را در خود جای داده است دارای ویژگی های کالبدی مختلفی است که تحت تاثیر عوامل اقتصادی، فرهنگی، محیطی مختلف در پاسخ به مجموعه نیازهای زیست بوم روستا شکل گرفته است. در شکل گیری خانه روستایی دورکن اصلی معمار و بهره بردار نقش اساسی دارند از این رو مشارکت معمار ماهر با اهالی روستادر شکل گیری خانه مطلوب روستایی نقش بسزایی دارد. شناخت و دسته بندی صحیح گونه های مختلف معماری می تواند در درک بهتر فضا، حفاظت از آن و در دستیابی به شیوه های جدید طراحی مفید واقع شود. استان اردبیل در شمال غربی کشور واقع شده است و از خصوصیات مهم اقلیمی این منطقه کوهستانی بودن آن است که سبب شکل گیری معماری و شهرسازی این ناحیه شده است. در این پژوهش یک نمونه با ارزش معماری سنتی بنام روستای کزج را مورد بررسی قرار داده ایم که در شهرستان خلخال و در 15 کیلومتری شمال غربی هشتچین واقع شده است. بافت سنتی، معماری خاص اماکن و قرار گرفتن در کوهپایه و پیشینه تاریخی و طبیعت بکر موجب گردیده که این روستا به یکی از مهم ترین روستاها تبدیل گردد و جز 11 روستای دارای بافت با ارزش سنتی در کشور محسوب می شود. این نوشتار سعی بر آن دارد که گونه های معماری روستای کزج را مورد برسی قرار دهد. اطلاعات مقاله حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با اهالی روستا و مشاهدات میدانی گردآوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.