میدان توپخانه به مثابه فضای عمومی یا فضای باز

میدان توپخانه به مثابه فضای عمومی یا فضای باز

بعد از به حکومت رسیدن آغا محمد خان قاجار و انتخاب تهران به عنوان پایتخت، سیر تحول این شهر آغاز شد و در ناصری بعد از حذف حصار طهماسبی و با به قدرت رسیدن امیرکبیر سیر اتفاقات روند بسیار سریعتری به خود می گیرد. روند شهرنشینی در تهران با سرعت بیشتری پیگیری می شود و با ورود عناصری از فرنگ رنگ و لعاب دیگری به شهر می بخشد. در این میان میادین نقش پر رنگی را ایفا می کنند، فضاهایی جهت به نمایش گذاشتن قدرت و یا تجمع را به نمایش می گذارند و گاه به پیروی از گذشته (صفویه)محل نمایش ساختمان های حکومتی و قدرت شاه است. این مقاله سعی بر آن دارد تا تعریفی از میدان توپخانه و نحوه عملکرد آن را بررسی کند. تعریف فضای باز و فضای عمومی این میدان با توجه به عملکرد آن مورد توجه است. در روند تاریخی این میدان بالعکس میادین دیگر مانند میدان نقش جهان با مفصلی شهری روبرو نیستیم و از ابتدا میدان توپخانه صرفا برای عملکرد توپ ساخته شد اما در سیر تاریخی این مخاطبان شهری و نیازها بودند که نقش های مختلفی را برای این فضا خلق کردند و حوزه های متفاوتی را باز تعریف نمودند. این حوزه ها را می توان از چندین دیگاه مورد بررسی علمی قرار داد. اما سعی بر این است نگاهی کلی به این مورد داشته باشدیم و تعریف های متفاوتی را که در متن حوزه ساخت و عملکرد نهفته است را بیان کنیم.