شناسایی عوامل موثر بر تنزل نقش عملکردی در راسته بازارهای قدیمی نمونه موردی: بازار سرشور مشهد

مقاله شناسایی عوامل موثر بر تنزل نقش عملکردی در راسته بازارهای قدیمی نمونه موردی: بازار سرشور مشهد

" بازار" اصطلاحی است که ریشه آن به فارسی میانه باز می گردد و مکانی است که در آن انواع داد و ستد و مبادلات کالا و خدمات صورت می گیرد. مجموعه بازارهای سنتی در ایران یکی از عناصر اصلی هویت شهری و به عنوان "مرکز اقتصادی" محسوب می شده است. مهم ترین فعالیت های در قیاس شهر در ساختار کالبدی بازار وجود داشته و علاوه بر انجام تبادلات کالا، انواع فعالیت ها و مراسم ها، جشن ها، عزاداری ها و ... در آن صورت می پذیرفته است به نحوی که می توان گفت بازار یک "مکان رویداد" بوده است. امروزه راسته بازارهای سنتی در اثر فرسودگی شدید کالبدی و تحولات – و مداخلات شهری از یک طرف و در رقابت با بازارهای جدید و مدرن امروزی از طرف دیگر، با افت و تنزل در نقش عملکرد مواجه بوده و با گذشت زمان با خطر فراموشی روبرو هستند. در این مقاله تلاش گردیده که به منظور درک بهتر عوامل موثر بر تنزل نقش عملکردی بازار سنتی، ضمن بررسی و شناخت راسته بازارهای سنتی از بعد کالبدی، اجتماعی و عملکردی، ادراکی، به مقایسه بازارهای سنتی در گذشته و وضعیت کنونی آن پرداخته شود و هم چنین مقایسه تطبیقی بین راسته بازار سنتی سرشور با مجتمع تجاری مدرن در مشهد انجام می پذیرد و در نتیجه حاصل نشان می دهد که این راهکارها در زمینه ساختار کالبدی، نقش عملکردی و کارکردهای اجتماعی و عوامل ادراکی و زیباشناسی می تواند در احیاء و مرمت راسته بازار سنتی مورد توجه قرار گیرد.