تحلیل پایداری سد چم شیر با درنظر گرفتن اندرکنش پی و بدنه

مقاله تحلیل پایداری سد چم شیر با درنظر گرفتن اندرکنش پی و بدنه

سد چم شیر واقع در شهرستان گچساران (از توابع استان کهکیلویه و بویراحمد) می باشد. هدف از احداث این سد، بهره برداری از منابع آب رودخانه زهره می باشد. از اهداف مهم طرح تأمین 110 هزار هکتار از زمین های کشاورزی جنوب کشور و تأمین بخشی از برق مورد نیاز مناطق مجاور است. سد چم شیر با ارتفاع حدود 140 متر و حجم مخزن حدود 1.700.000.000 مترمکعب به صورت یک سد بتنی وزنی غلطکی ساخته می شود. سدهای بتنی ازجمله مهم ترین و پیچیده ترین سازه های مهندسی می باشند که هزینه های هنگفتی صرف مطالعه و اجرای این نوع پروژه ها می شود. لذا پرداختن به مسائل مربوط به ایمنی آن ها ضمن ساخت و نیز در دوران بهره برداری از اهمیت خاصی برخوردار است. جهت تحلیل پایداری سازه سد و بررسی اندرکنش بدنه و پی آن، با استفاده از روش های عددی می توان مدل سد را در محیط نرم افزاری ایجاد نموده و پایداری سد در مقابل عوامل مختلف را برای حالات مختلف سد چه از نظر هندسی و چه از نظر خصوصیات مصالح بکار رفته در هسته و بدنه آن بررسی نمود و به حالت بهینه ای دست یافت. در این پژوهش از روش عددی المان مجزا (نرم افزار udec) جهت بررسی پایداری سد چم شیر در حالت پی سنگی استفاده شده است. با افزایش ارتفاع آب مخزن جابجایی بدنه به صورت نمایی و فشار آب منفذی به صورت خطی افزایش یافته است. هم چنین جابجایی ها نشان می دهد که چنان چه مخزن سد به صورت کامل (تا ارتفاع 140 متری) آبگیری شود احتمال ناپایداری تاج سد وجود دارد و بایستی کمتر از ظرفیت نهایی آبگیری شود.