عملکرد شهرهای جدید در برنامه ریزی شهری ایران

مقاله عملکرد شهرهای جدید در برنامه ریزی شهری ایران

مقوله احداث شهرهای جدید عمده ترین سیاستی است که اینک برخی از دستگاه های اجرایی مملکت به منظور، دستیابی به هدف هایی مهار رشد شهرهای بزرگ، مقابله با مسایل رشد شهرنشینی در آینده و از بین بردن آثار فزاینده تمرکز امور، آن را در رأس تصمیم گیری های خود قرار داده اند. از طرفی طی دهه های 1375 تا 85 وزارت کشوربه طور میانگین هر نه روز یک نقطه شهری را تصویب کرده است که در دوره 10 ساله فوق در مجموع 400 نقطه شهری به تعداد شهرهای ایران افزوده شده است. حال آن که سیاست دولت در این شهرها، تنها به ایجاد یک شهرداری و دادن حداقل امکانات مورد نیاز محدود شده است؛ اما هدف ایجاد شهر های جدید در ایران را میتوان در قالب دو هدف، یعنی تمرکز زدایی از شهرهای بزرگ و تمرکزگزینی جمعیت در مناطق توسعه نیافته دانست. بررسی عملکرد شهرهای جدید ایران نشان از آن دارد که شهرهای جدید ایران هنوز نتوانسته است آن جمعیت پیش بینی شده خود را جذب نماید. چه عواملی باعث شده که با وجود سرمایه گذاری های بسیاری که غیر قابل برگشت نیزهست شهرهای جدید ایران در جذب جمعیت موفق نباشند؟ بی هویتی شهرهای جدید، عدم تطابق با فرهنگ ساکنان، خوابگاهی بودن، مکانیابی نامناسب و ... تنها چند عاملی هستند که در پاسخ به سوال فوق می توان از ان نام برد. شهرهای جدید ایران اگرچه یک راه حل میانه و سیاستی واقع گرایانه و مصلحت اندیشانه در شرایط زمانی حال است و اگرچه نسبت به راه حل های های اضتراری و کوتاه مدت از جامعیت بیشتری برخوردار است، اما تنها نسخه شفا بخش مشکلات شهری ایران نیست. این تفکر فقط می تواند به صورت عملکردی برای ایجاد فرصت ها و مجال ها برای تهیه برنامه های اساسی و درازمدت در شهرنشینی کشور باشد که در راس آن تدوین سیاست ملی شهرنشینی و راهبرد در توسعه فضایی کشورو بالا بردن قابلیت شهرهای کوچک و متوسط است که راه حل اساسی در تامین اهدافی است که تاکنون شهرهای جدید در برآورده کردن آنها عاجز مانده اند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع اطلاعات نوعا از روش کتابخانه ای و بررسی متون و نیز روش های نظیر مصاحبه و مشاهده استفاده شده است.