• جزئیات بیشتر مقاله
    • تاریخ ارائه: 1397/12/01
    • تاریخ انتشار در تی پی بین: 1397/12/01
    • تعداد بازدید: 262
    • تعداد پرسش و پاسخ ها: 0
    • شماره تماس دبیرخانه رویداد: -

    مقاله شرح حال مشرقی شیرازی

    نوشته ی پیش رو پژوهشی توصیفی-تحلیلی درباره ی شرح زندگی شاعری از شاعران دوره ی صفوی به نام مشرقی شیرازی است. بدین منظور به تذکره های بسیاری به ویژه تذکره هایی که به شاعران و ادیبان دوره ی صفوی می پردازند، مراجعه شد ولی در هیچ کدام نامی از مشرقی شیرازی یافت نگردید. بنابراین، گذشته شد تا از مطاوی اشعار وی که هشت نسخه خطی تاکنون از آن ها شناخته شده است، آن چه مربوط به زندگی و شرح حال اوست، بیرون کشیده یا استنتاج شود که نتایج این بررسی به خوانندگان پیشکش می گردد. اهمیت موضوع از آنجاست که شاعر عارف گمنامی با وجود آثار بسیار، که در هیچ جا نامی از او برده نشده از پرده ی خمول به در می آید و به جامعه ی دانشگاهی و ادبی معرفی می گردد. حکیم ابوالعلا حسن بن محمد مشرقی شیرازی شاعر سده ی د هم و یازدهم، آغاز دوره ی سبک معروف به هندی است. بر همین اساس شعر یا به تعبیر خودش «نظم» یا «در نظیم موزونش» بینابین سبک عراقی و سبک هندی است. کلیاتش نزدیک 23 هزار بیت و شامل انواع قالب های شعری: مثنوی، قصیده، غزل، ترجیع و ترکیب بند، قطعه، موشح و ماده تاریخ و رباعی است. مثنوی هایش یکی به نام شمس المشرقین به پیروی از تحفه العراقین خاقانی همراه با دیباچه ای به نثر، دیگری به نام شبستان انس به تقلید از بوستان سعدی آن هم همراه یک دیباچه ی نثری و مثنوی های متفرقه به پیروی از دیگر مثنوی سرایان هم چون مولانا و ... که همگی در موضوعات دینی و مذهبی هم چون اصول و فروع دین و تاکید بر پیروی از امامان شیعه و به ویژه در تولا و تبرا و نیز ساقی نامه و مغنی نامه است. در قصاید و قطعاتش به مدح شاه عباس و شاه صفی بزرگان و درباریان پرداخته و در سفر کوتاهی هم که به هند داشته برهان شاه پادشاه نظامشاهی احمدنگر را هم ستوده است؛ هر چند که در آن ها هم گاه رنگ و بویی از تولا و تبرا هست. غزل ها و رباعی هایش نیز عاشقانه و عرفانی با چاشنی تولا و تبراست. گاه نیز وقوع گویی پیشه کرده است. در جای جای اشعارش آرایه های بدیعی و بیانی به چشم می خورد و در این میان به تلمیح و جناس و تشبیه بیش تر توجه دارد. در نوشته ی رو هر یک از این مباحث به تفکیک بیان شده است.

سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :

با انتخاب دکمه ثبت پرسش، موافقت خود را با قوانین انتشار محتوا در وبسایت تی پی بین اعلام می کنم
مقالات جدیدترین رویدادها
مقالات جدیدترین ژورنال ها