بررسی تطبیقی صحیفه سجادیه و مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاریدر پرتو نظریه تحلیل گفتمان

مقاله بررسی تطبیقی صحیفه سجادیه و مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاریدر پرتو نظریه تحلیل گفتمان

تحلیل گفتمان یکی از مطالعات بین رشته ای است که اثر ادبی، در قلمرویی جداگانه و خارج از متن ادبی مطالعه می شود. بیش ترین توجه در این رویکرد، بر بافت اجتماعی اثر است و جایگاه و نقش آن در فرایندهای سیاسی، اجتماعی و عقیدتی بررسی می شود. صحیفه سجادیه و مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاری دو اثری هستند که تأثیر شرایط سیاسی و اجتماعی در آفرینش آن ها قابل کتمان نیست و در حقیقت این دو اثر، واکنشی در مقابل وضعیت اجتماعی و سیاسی آن روزگار بوده است. بنابراین، پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد توصیفی تحلیلی و با تکیه بر نظریه تحلیل گفتمان، به تطبیق و مقایسه نیایش های امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه و مناجات های خواجه عبدالله انصاری در مناجات نامه بپردازد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که فرایند غالب در صحیفه سجادیه و مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری، فرایند عرفانی است و گفتمان های عرفانی چون؛ محبت، توحید، رضا، صبر نشانه ها یا دال هایی هستند که با قرار گرفتن در متن صحیفه سجادیه و مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری معنا پیدا کرده اند.