قرآن در کلیات شمس تبریزی

مقاله قرآن در کلیات شمس تبریزی

 اشارات و تلمیحات در ادبیات فارسی، به وسعت خود ادبیات گسترده است. باری فهم ظرایف و دقایق اشعار و عبارات مخصوصاً در متون طراز اول در گرو فهم اشارات است و هر چه در این زمینه آشنایی بیش تر و عمیق تر باشد، خواننده لذت بیش تر خواهد برد و تناسبات مختلف بین کلمات و معانی را بهتر درخواهد یافت. کلیات شمس مشتمل بر قصائد، غزلیات، مقطعات فارسی، عربی، ترجیعات و ملمعات است. در دیوان کبیر اقتباس، اشارات، تملیحات آیات قرآنی، قصص قرآنی، احادیث، روایات، ادعیه، اصطلاحات صوفیانه، کنایه، ضرب المثل و ... پرداخته شده است. شعر عرفانی که با ظهور دو شخصیت بزرگ یعنی سنایی و عطار به طور مدون و دقیق پا به عرصه وجود گذاشت. با ظهور و وجود شخصیت بی نظیر و متعالی مولانا به نهایت کمال و ترقی خویش دست خواهد یافت و مولانا توانست که به قلعه رفیع آن صعود نماید که حتی بعد از او نیز هم چنان برای تمامی قرون و نسل های انسانی، به عنوان یک قله تسخیرناپذیر، مختص به او باقی ماند. از نظر موضوع و محتوا، بخش عظیمی از دیوان شمس را دیدگاه و اندیشه های عرفانی فرا گرفته که مولانا این گونه مضامین را با زبانی شیرین و صمیمی، و نه خشک و زاهدانه بیان می کند. و از آن جا که زبان مولوی، حکایت از تجربیات پاک درونی او دارد، کاملا بر دل ها می نشیند. در این مقاله به اشارات و تلمیحات آیات قرآن کریم بر ادبیات کلیات شمس تبریزی پرداخته شده است.