آرمان شهر فریدالدین عطار نیشابوری در منطق الطیر

مقاله آرمان شهر فریدالدین عطار نیشابوری در منطق الطیر

در آرمان شهر عطار هدف اثبات وحدت وجود است؛ این هدف در جامعه ای شکل می گیرد که هر عضو جامعه از لحاظ اجتماعی و خانوادگی دارای ویژگی هایی هست که این ویژگی ها آن ها را از دیگر طبقات مجزا می کند. به عنوان مطرح کننده ی آرمان شهر، جامعه ای را به تصویر می کشد که در آن سعادت انسان تأمین می شود و او هم عضوی از این جامعه است و از تأثیرات جامعه و معیارها و هنجارهای رایج در آن بر کنار نیست، پس می توان گفت در این اثر دو منظور را دنبال می کند: یکی تعلیم و تربیت افراد جامعه، که در نکات تربیتی، باید و نباید ها و ... گنجانده شده است، و دیگر اینکه نقاط ضعف جامعه مطرح می شود و راهکارهای برطرف کردن این معضلات نشان داده می شود. در جامعه ای که ترسیم می کند، شاه و گدا، دیوانه و فرزانه، متواضع و مغرور و ... همه و همه وجود دارند و هیچ فرقی با یکدیگر ندارند، اگر چه هرکدام به کاری مشغول هستند، اما عطّار مانند پژوهشگری فرهیخته، تمام زوایای زندگی آنان را می کاود و هم چون روانشناسی ماهر تمام نقاط قوت و ضعف این اجتماع را پیدا می کند. طبیعی است که او در داروخانه ی خود، به درمان دردهای روحیه عصران خویش می پردازد. در این مقاله از منطق الطیر عطار به تصحیح دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی استفاده شده، و نگارنده این نکته را می جوید که آرمان شهر (مدینه فاضله) عطار در منظومه منطق الطیر چه بوده است؟