رفتارسنجی و پایش سد اسفراین و ارائه روش علاج بخشی با توجه به مشکلات موجود

مقاله رفتارسنجی و پایش سد اسفراین و ارائه روش علاج بخشی با توجه به مشکلات موجود

پروژه های علاج بخشی سدها به دلایل مختلفی تعریف می گردند که از آن جمله می توان بروز اختلال در عملکرد بخش های مختلف سد، پایان یافتن عمر مفید سدها و ورود حجم زیاد رسوبات به مخزن سدها را نام برد. یکی از سدهای واقع شده در استان خراسان شمالی، سد خاکی سنگریزهای اسفراین می باشد. این سد در 20 کیلومتری شمال شرق شهر اسفراین واقع شده و در حال بهره برداری است. علاج بخشی این سد از آن جا حائز اهمیت است که سد مذکور در بالادست شهر اسفراین با تراکم جمعیت نسبتاً بالا قرار دارد. هدف از اجرای این سد کنترل سیلاب و تنظیم آبدهی رودخانه بیدواز به منظور تامین بخشی از نیاز آب کشاورزی اراضی پایین دست و هم چنین تامین آب شرب شهر اسفراین می باشد. در صورت بروز مشکل برای سد هر یک از کاربردهای مذکور با اختلال مواجه خواهد شد. در تحقیق حاضر به کمک مدل سازی دو بعدی عددی با استفاده از نرم افزار تفاضل محدود flac 2d به مدلسازی و بررسی علاج بخشی سد بیدواز (اسفراین) پرداخته شده است. ابتدا مشکلات مشاهده شده در مطالعات میدانی این سد گزارش شده و مورد بررسی قرار گرفته است. سپس بعد از بررسی روش های کاربردی علاجبخشی برای سد اسفراین، روش های علاج بخشی مناسب پس از انتخاب، با استفاده از مدل سازی عددی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که برای علاج بخشی و کنترل تراوش و پایدارسازی سد، استفاده از دیوار آب بند بتن پلاستیک با ضخامت حداقل 80 سانتی متر و استفاده از برم در پایین دست سد با ارتفاع معادل یک سوم ارتفاع تاج ضروری به نظر می رسد.