بررسی حفاظت از هویت زمینه با ارزش "در معماری جدید بافت های تاریخی"

مقاله بررسی حفاظت از هویت زمینه با ارزش "در معماری جدید بافت های تاریخی"

اهمیت بافت های تاریخی در شهرسازی معاصر به لحاظ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در چند دهه اخیر درحفظ و توسعه ساختار شهری امری بدیهی است. در پی مشکلاتی که در دهه 70 میلادی متوجه شهرها دراثر توسعه حومه ای ایجاد شد اهمیت توسعه درونزای شهری بیش از بیش آشکار گشت و این امر منجر به ایجاد رویکردهای متفاوتی در زمینه نوع نگاه به نحوه این توسعه شده است. بافت های باارزش تاریخی در ایران نیز با گذشت زمان و بی توجهی در حفظ هویت آن ها در روند توسعه چنان فرسوده گشته و یا دارای مشکلات زیرساختی و ... می باشند که نه تنها ساکنان اصلی خود را از دست داده اند بلکه به سمت مشکلات اجتماعی و فرهنگی فزاینده ای در حرکت اند. از طرفی گرچه توسعه در این بافت ها اجتناب ناپذیر و لازم می نماید؛ اما لازم است تا ساخت و ساز جدید در جهتی صورت گیرد که علاوه بر حفظ و احیای هویت کالبدی تاریخی، به ارتقاء و حرکت آن به سوی آینده و نیز اهداف حفاظتی مطلوب شهر بیانجامد.

از آنجایی که هدف این نوشتار، حفاظت کالبدی در مفهوم معنا و فرم می باشد با بررسی رویکردهای مطرح در این زمینه به پیشنهاد رویکرد "حفاظت از هویت زمینه باارزش" در ایران می پردازد. لذا این پرسش مطرح می گردد که آیا این رویکرد می تواند پاسخ کامل تری به مشکلات کالبدی توسعه در بافت های تاریخی باشد؟ و این رویکرد دارای چه مشخصه هایی است؟ جهت پاسخ به این امر، ابتدا با مقایسه تطبیقی میان رویکردهای طراحی در بافتهای تاریخی در صدد رویکرد جامعی در طراحی نو در بافت های تاریخی به رویکرد جدید " حفاظت از هویت زمینه باارزش " می پردازد. و سپس به روش تحلیلی -کیفی پس از بررسی مفهوم هویت در فلسفه و نگاه ایرانی و هویت کالبدی تعمیم این مفاهیم را با استفاده از ادبیات شهرسازی و معماری در بافت های تاریخی، و استخراج مفاهیم و شاخص های بدیعی را در سه رده شناسایی، بازتعریف، و سپس طراحی، به عنوان راه حلی برای ارتقاء هویت کالبدی در توسعه بافت های تاریخی معرفی می کند.