اثر دما و رطوبت بر نوسانات جمعیت زنجرک مو، arboridia kermanshah (hemiptera: cicadellidae)) ، درباغ انگور شهرستان کرمانشاه

مقاله اثر دما و رطوبت بر نوسانات جمعیت زنجرک مو، arboridia kermanshah (hemiptera: cicadellidae)) ، درباغ انگور شهرستان کرمانشاه

انگور از مهم ترین محصولات باغی ایران است که دارای اهمیت اقتصادی است. یکی از مهم ترین آفات آن زنجرک ها هستند که از نظر اندازه بسیار کوچک بوده و در اغلب نقاط دنیا پراکنده اند. این حشرات با تغذیه از سطح زیرین برگ های انگور و انتقال ویروس های گیاهی باعث خسارت اقتصادی می شوند. زنجرک مو، arboridia kermanshah dlabola، گونه مهم زنجرک در باغات انگور ایران است. حشرات کامل و پوره های این زنجرک با سوراخ کردن بافت برگ و مکیدن شیره پرورده خسارت وارد می کنند.

اولین علایم خسارت به صورت نقاط سفید رنگ پراکنده در سطح بالایی برگ است. در آلودگی شدید و تغذیه مداوم، برگ ها به سمت مرکز خشک شده سپس زودتر از موعد ریزش می کنند. در این پژوهش اثر دما و رطوبت نسبی بر نوسانات جمعیت زنجرک مو، a. kermanshah، مورد بررسی قرار گرفت. جهت تخمین جمعیت پوره ها و تخم های زنجرک مو، برگ های انگور به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب شد. نمونه برداری ها به طور منظم و هفتگی طی دو فصل زراعی در سال های 1396 و 1397 از یک باغ انگور در حومه شهر کرمانشاه صورت گرفت. برای محاسبه متوسط دما و رطوبت روزانه از داده های نزدیکترین ایستگاه هواشناسی استفاده شد. میانگین تراکم جمعیت مراحل مختلف با استفاده از نرم افزار 2013 office excel به دست آمد و نمودارهای مربوط به جمعیت رسم گردید. همبستگی بین میانگین دما و یا رطوبت نسبی روزانه در هر تاریخ نمونه برداری و میانگین جمعیت مراحل مختلف زنجرک مو، a.kermanshah، به وسیله نرم افزار 16 minitab بررسی شد. نتایج حاصل از همبستگی بین دمای متوسط روزانه یا میانگین رطوبت نسبی در هر تاریخ نمونه برداری و میانگین مراحل مختلف جمع آوری شده آفت در سال 1397 نشان داد که رابطه مثبت معنی داری بین تغییرات دما و نوسانات جمعیت تخم، سن پنج، مجموع مراحل نابالغ و حشره کامل وجود داشت. اما چنین رابطه معنی داری در رابطه با سایر سنین وجود نداشت. هم چنین میانگین رطوبت نسبی روزانه، رابطه منفی معنیداری با نوسانات جمعیت مراحل تخم، سنین یک، دو، سه، مجموع مراحل نابالغ و حشره کامل داشت. اما این رابطه معنی دار در مورد سنین چهار و پنج دیده نشد. نتایج حاصل از همبستگی بین دمای متوسط روزانه یا میانگین رطوبت نسبی در هر تاریخ نمونه برداری و میانگین مراحل مختلف جمع آوری شده آفت درسال 1396 نشان داد که رابطه مثبت معنی داری بین تغییرات دما و نوسانات جمعیت تخم، سنین یک، چهار، پنج، مجموع مراحل نابالغ و حشره کامل وجود دارد اما چنین رابطه معنیداری در مورد سنین دو و سه دیده نشد. همچنین رطوبت نسبی فقط رابطه مثبت معنی داری با نوسانات جمعیت سن پنج داشت و با سایر مراحل رابطه معنی داری نداشت. درک اثر دما و رطوبت بر نوسانات جمعیت می تواند در پیش بینی جمعیت آفت و برنامه ریزی برای مدیریت آن موثر و مفید باشد.