پهنه بندی خطر فرونشست زمین با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی در دشت نیشابور

مقاله پهنه بندی خطر فرونشست زمین با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی در دشت نیشابور

با توجه به بهره برداری دراز مدت و بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در دشت نیشابور، به پهنه بندی خطر فرونشست زمین در این آبخوان پرداخته شد. پهنه بندی بر اساس برخی عوامل مؤثر بر فرونشست از جمله هدایت هیدرولیکی، آبدهی ویژه، ضخامت رسوبات تراکم پذیر (رس)، ضخامت آبرفت، ضخامت اشباع، افت سطح ایستابی ومیزان تغذیه انجام شد. نقشه های موضوعی عوامل در محیط gis تهیه و رتبه بندی آن ها بین اعداد صفر تا نه انجام شد. اندازه گیری وزن نقشه ها با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp)  انجام گردید.

عامل ضخامت رس با وزن 0.5 و عوامل شامل افت سطح آب زیرزمینی و ضخامت اشباع در درجات اول و دوم اهمیت ایجاد فرونشست در دشت قرار داشتند. کمترین درجه اهمیت نیزد به آبدهی ویژه و هدایت هیدرولیکی اختصاص یافت. بر اساس نقشه خطر فرونشست، محدوده مطالعاتی به چهار رده خطر بسیار بالا، بالا، متوسط و کم تقسیم شد. نتایج نشان می دهد که بالاترین خطر فرونشست در دشت نیشابور به مناطق شرقی و شمال شرقی تعلق دارد. 43 درصد منطقه در پهنه های خطر بسیار بالا و بالا قرار دارد.