زمین شناسی، ژئوشیمی و پتانسیل اقتصادی با تولیت گرانیتوئیدی شیرکوه، استان یزد

مقاله زمین شناسی، ژئوشیمی و پتانسیل اقتصادی با تولیت گرانیتوئیدی شیرکوه، استان یزد

باتولیت گرانیتوئیدی شیرکوه یک مجموعه (کمپلکس) آذرین با ترکیب مونزوگرانیت، گرانودیوریت و لوکوگرانیت است که در واحدهای سنگی پالئوزوئیک بالایی و تریاس-ژوراسیک نفوذ کرده است. کهن ترین واحد سنگی منطقه را سازند سنگ آهکی- دولومیتی جمال با سن پرمین زیرین تشکیل داده که با همبری گسلی در حاشیه جنوب غربی باتولیت شیرکوه قرار گرفته است. بر اساس داده های ژئوشیمی سنگ کل، باتولیت گرانیتوئیدی شیرکوه، پرآلومین، کالک آلکالن با پتاسیم بالا و دارای ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی گرانیتوئیدهای تیپ s است.

نمونه های معرف از واحدهای سنگی مجموعه شیرکوه باغنی شدگی از عناصر لیتوفیل درشت-یون lile مانند rb, cs, k, u, th و تهی شدگی از عناصر با توان میدان بالا hfse مانند nb و ti مشخص می شوند. واحد اصلی شیرکوه (مونزوگرانیت) با حضور موسکوویت و فراوانی محلی گارنت، آلومینوسیلیکات ها و کردیریت مشخص می شود که از ویژگی های کانی شناسی گرانیتوئیدهای تیپ s است. داده های رسوبات آبراهه ای، آنومالی آشکاری از فلزات کانسنگ ساز گرانیتوفیل (sn-w-nb-ta-zr-y-th-u) نشان نمی دهد. میانگین فراوانی قلع و تنگستن در رسوبات آبراهه ای که آشکارا بیشتر از گرانیتوئیدهای تیپ i است و می تواند تاییدی بر ماهیت پر آلومین و خاستگاه پوسته ای مجموعه گرانیتوئیدی شیرکوه باشد. نبود ذخایر قلع و تنگستن و سایر عناصر گرانیتوفیل در باتولیت گرانیتوئیدی شیرکوه از یک سو به دلیل ماهیت و عمق جایگیری این باتولیت و از سوی دیگر به دلیل فرسایش نسبتا ژرفی است که بر آن حادث شده است. یک توده گرانیتی جوان (ائوسن میانی به روش اورانیوم- سرب زیرکن) در بخش شرقی باتولیت شیرکوه وجود دارد که سبب اسکارن زایی در سنگ آهک- دولومیت سازند تفت شده است. این توده ماهیت متالومین دارد.