تاملی بر کارایی حوزه علوم انسانی در مراکز علمی و دانشگاه های کشور

مقاله تاملی بر کارایی حوزه علوم انسانی در مراکز علمی و دانشگاه های کشور

حوزه علوم انسانی جزء ریشه ای ترین مبانی و مقدمات فکری و فلسفی است که تاثیر بسیار وسیعی در دیگر نهادها و بخش های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارد. هدف نظام آموزشی تربیت افرادی متخصص و صاحب نظر و خلاق است که با سرمایه گذاری همه جانبه روی این افراد و توسعه روحیه انتقادگری، نوآوری و خلاقیت در آن ها از وجودشان جهت کاهش و از بین بردن کاستی ها و ناکار آمدی ها استفاده کند. یکی از حوزه های مهم و اثر گذار که می توان از آن به عنوان بازوی توانمند جهت رسیدن به اهداف نظام آموزش عالی کشور نام برد، حوزه علوم انسانی می باشد. با توجه به تاثیر زیاد این رشته در همه زوایای زندگی انسان، لزوم بررسی ابعاد فلسفی، جامعه شناختی و مردم شناختی این حوزه احساس می شود.

تحقیق حاضر با بهره گیری از تجربه زیسته دانشجویان رشته روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان و با استفاده از روش کیفی پدیدار شناسی و با جمع آوری داده ها به روش کیفی پدیدار شناسی و با جمع آوری داده ها به روش نمونه گیری هدفمند، سعی در بررسی دلایل ناکار آمدی رشته های حوزه علوم انسانی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی دارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عدم وجود نگرش نو و انتقادی نسبت به علوم این حوزه، راه را جهت بررسی و تفکر عمیق درباره تاثیر انکار ناپذیر این علوم در تمام مراحل زندگی بسته است. البته نبودن منابع درسی مناسب جهت تحقیق و پژوهش، اجبار دانشجویان به مطالعه کتب قدیمی ترجمه شده کشورهای غربی، عدم بازنگری به سر فصل دروس این حوزه، آموزش محور بودن مراکز آموزش عالی، مدرک گرایی و هم چنین عدم توانایی اندیشمندان این حوزه جهت تولید اثری بومی درباره جامعه ایران دلایل دیگری هستند که باعث ناکارآمدی علوم حوزه علوم انسانی می باشند. البته نمی توان از تاثیر عدم توجه کافی به رشته علوم انسانی در بحث سیاست گذاری های کشوری، نبود بینش وسیع و جامع در حوزه علوم انسانی، چالش های سیاسی و ایدئولوژیک و اجتماعی، وابستگی کامل علوم انسانی به نهادهای سیاست گذار، در این ناکار آمدی غافل شد.