مطالعه ساختار و تزئینات مسجد مدرسه حیدریه در دوره سلجوقی

مطالعه ساختار و تزئینات مسجد مدرسه حیدریه در دوره سلجوقی

در طراحی اسلامی به‌خصوص معماری، تزئینات مهم‌ترین عنصر وحدت بخش محسوب می‌گردد. مسجد حیدریه نه تنها به‌عنوان جایگاهی برای عبادت، بلکه مأمنی برای مردمان مسلمان و خط کوفی به عنوان نخستین خطی که کلام وحی با آن نگاشته شده مطرح می‌شود.

در راستای تاکید و بیان عبارت‌های مقدس برای مسلمانان هیچ خطی مناسب‌تر از خط کوفی و هیچ تزئینی مقدمتر از نقوش گیاهی و هندسی درخدمت مقاصد مقدس و تزئینی نبوده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی، گردآوری و تحلیل شاخصه‌های تزئینی موجود در مسجد مدرسه حیدریه که متعلق به دوره سلجوقی است، می‌باشد.

سوال این است که بنای آجری مسجد مدرسه حیدریه دارای چه ویژگی‌های تزئینی می‌باشد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و براساس گردآوری کتابخانه‌ای، میدانی و بازدیدهای صورت گرفته می‌باشد و در نتیجه حاصل از این پژوهش مشاهد می‌شود که اجزای تشکیل‌دهنده تزئینات با استفاده از سه شاخصه تزئینی از قبیل به‌کارگیری تزئینات گیاهی، هندسی وکتیبه کوفی مورق در تنوع نوشتاری با به‌کارگیری فن گچبری تبحر و تنوع طلبی هنرمند گچبر را در تزئینات و تنوع درحرکت قلم را متظاهر می‌شود. و اما وجود شاخصه های تزئینی،گل میخ های میان آجری با مصالح گچی به‌عنوان بندکشی‌های مدرن هندسی و شاخص، وجود نقش‌های هندسی تزئینی با مصالح سفال لعابدار، در ترکیبی به جا به‌عنوان تزئینات شاخص بدون آشفتگی بصری در جایگاه خود قرار گرفته است.