ارزشگذاری اقتصادی تفرجگاه ها با استفاده از روش کلاوسون: (مطالعه موردی: شهرستان ایذه)

مقدمه و هدف: هدف اساسی در برنامه ریزی های تفرجی- فراغتی ایجاد مطلوب ترین توازن پایدار در دراز مدت بین منابع تفرجی محدود و نیز تمایلات و خواست های تفرجی افراد استفاده کننده است. افزایش روز افزون نیازهای تفرجی، نیاز به مکان های مناسب برای فعالیت های تفرجی را آشکار می کند. منطقه ی شیوند به دلیل وجود آبشار شیوند در منطقه ی مطالعاتی در استان خوزستان دارای ارزش های زیست محیطی زیادی می باشد. ارزش گذاری اقتصادی – تفرجگاهی منطقه گردشگری شیوند گامی برای دستیابی به توسعه پایدار در این منطقه به شمار می رود.

روش بررسی: در این تحقیق، جهت شناسایی ارزش اقتصادی–تفرجگاهی منطقه شیوند از روش کلاوسون استفاده شده است. این روش بر مبنای برآورد رابطه بین تعداد بازدیدکنندگان و میانگین بعد مسافت اماکن مسکونی این افراد از منطقه و همچنین بر اساس استفاده از نقشه، ترجیحات و خصوصیات اقتصادی و اجتماعی بازدید کنندگان منطقه تفرجگاهی و رابطه بین هزینه دسترسی و تعداد بازدید کنندگان با در نظر گرفتن اطلاعات موجود می باشد. سپس منحنی تقاضا با در نظر گرفتن ورودیه های فرضی و نسبت جدید مراجعه کنندگان بر مبنای پرسش نامه ها ترسیم گردیده است.

یافته ها: محاسبات انجام گرفته نشان می دهد، ارزش اقتصادی–تفرجی منطقه شیوند که درتابستان 13۹۴ محاسبه شد، هر روز ۳۰۰۰۰ریال می باشد. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سن، سطح سواد و مقدار در آمد ماهانه بازدیدکنندگان دارای تاثیر چشمگیری بر استفاده از تفرجگاه داشته اند. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین تعداد بازدید کنندگان در محدوده سنی 20 تا 30 سال قرار داشتند. ارزش اقتصادی روزانه تفرجگاه براساس تابع تقاضا۳۰ میلیون تومان و نسبت منفعت بر هزینه ۴.۹۹۹۹۷۱۱۵ محاسبه شد. بررسی رابطه میان سطح درآمد ماهانه افراد با تعداد روزهای گردش در طبیعت نشان داد که ضریب همبستگی میان این دو متغیر برابر با ۰/۹، محاسبه ضریب همبستگی میان سطح درآمد و تمایل به پرداخت ورودیه فرضی ۹۲ .۰، همبستگی بین دو متغیر هزینه سفر و تعداد بازدیدکنندگان برابر با ۹.۰- و بررسی رابطه میان افزایش فاصله از تفرجگاه و تعداد بازدیدکنندگان نشان می دهد که میزان همبستگی بین این دو متغیر برابر با ۰.۹۶- است.

نتیجه گیری: طبق نتایج حاصل از تحقیق افراد بازدیدکننده انگیزه اصلی خود را جهت بازدید از پارک فقط برای گردش و تفریح و تفرج با درصد فراوانی 37.52 ذکر نموده اند، که بیانگر هدفمند بودن بازدیدکنندگان و نیاز و تقاضای بالای افراد جامعه، نسبت به تفرجگاه است.