زمینه و هدف: امروزه منابع گیاهی به عنوان جانشین مواد شیمیایی در داروها و مواد غذایی مورد توجه روزافزون قرار گرفته و یافتن اثر ضدمیکروبی گیاهانی که قرن ها به طور سنتی مصرف خوراکی و دارویی شده اند، از اولویت بیشتری برخوردار است. این مطالعه به منظور تعیین اثرات ضدباکتریایی عصاره های چهار گونه گیاه خوراکی بن سرخ، شنگ، شاهتره، دو گونه آویشن و شمشاد اناری روی شش باکتری شاخص گرم مثبت و منفی انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه in vitro در پژوهشکده گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی لرستان طی سال 1384 انجام گرفت. پودر گیاهان در سایه خشک و در هگزان حل شد. پس از طی چند مرحله صاف و تبخیر نمودن ماده غلیظی به دست آمد که در بافر فسفات حل و استفاده شد. آزمایش باکتری شناسی به روش برات میکرو دایلوشن و دیسک دیفیوژن انجام گرفت و حداقل غلظت مهار کنندگی MIC و کشندگی MBC باکتریایی عصاره ها مشخص و با کنترل آنتی بیوتیک مقایسه گردید.
یافته ها: عصاره شاهتره در غلظت 470 μg/ml از رشد اشرشیاکلی جلوگیری نمود. به روش دیسک دیفیوژن ها 11 میلیمتر هاله عدم رشد در اطراف دیسک شاهتره مشاهده شد. عصاره شمشاد اناری بر ضد استاف ارئوس MIC=320 μg/ml اثر باکتریواستاتیکی و در غلظت MBC=80 μg/ml اثر باکتریوسیدی نشان داد. عصاره آویشن الیگودرز در غلظت MIC=235 μg/ml بر استاف ارئوس موثر بود. هاله عدم رشد اشرشیاکلی در اطراف دیسک این آویشن به قطر 16 میلیمتر مشاهده شد.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره شاهتره، شمشاد اناری و آویشن دارای اثرات ضدمیکروبی بوده و کاربرد آنها در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی توصیه می گردد.