اکوفونستیک عقرب های شهرستان گناباد

زمینه و هدف: عقرب زدگی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی در جهان است و مسمومیت با سم عقرب ها یکی از فوریت های پزشکی محسوب می شود. بنابراین آشنایی با اکولوژی و بیولوژی گونه های عقرب هر منطقه ضروری است. در خصوص بیولوژی عقرب ها، مطالعات جامع کمی صورت گرفته است و مطالعات آزمایشگاهی قابل قیاس با شرایط طبیعی این بند پا نیست. مطالعه ی حاضر با اهداف تعیین فون و اکولوژی عقرب های شهرستان گناباد به منظور ارایه راهکارهای بهداشتی درمانی پیشگیرانه از عقرب گزیدگی بوده است.

روش تحقیق: این مطالعه، تحقیقی است توصیفی که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای در شهرستان گناباد صورت گرفت و عقرب های صید شده از فروردین تا شهریور ماه سال 1387 بر اساس محل صید در شیشه های حاوی الکل 70 درصد مجزا به آزمایشگاه منتقل و گونه های آن ها از روی کلید تشخیص عقرب های ایران شناسایی گردید.

یافته ها: درمجموع تعداد 218 نمونه عقرب از مناطق مختلف شهرستان گناباد صید گردید که سه گونه ی عقرب mesobothus eupeus, androctonus crassicauda, odontobuthus dorie از خانواده ی بوتیده مهم ترین گونه های عقرب شهرستان بودند. بیشترین صید از مناطق بیابانی با بافت رسی و ماسه ای مربوط به ادنتوبوتوس دوریه (61 درصد) و کمترین مربوط به آندرکتونوس کراسیکودا (10 درصد) بود. بیشترین وفور عقرب در اماکن داخلی مناطق شهری و روستایی مربوط به مزوبوتوس اپئوس (29 درصد) می باشد و بیشترین فعالیت این گونه ها در تیر ماه بود.

نتیجه گیری: با توجه به نوع گونه های عقرب صید شده، نیاز است در فصول بهار و تابستان اطلاع رسانی و آموزش همگانی در جهت پیشگیری از عقرب گزیدگی صورت گیرد.