رویکرد بومی گرایی در فرآیند جهانی شدن معماری

رشد سریع تکنولوژی و ارتباطات، مساله جهانی شدن را به یک چالش اصلی تبدیل کرده است. جهانی شدن مجموعه ای از تحولاتی است که در زمینه های مختلف فرهنگ، سیاست و اقتصاد، کشورها و ملل مختلف را به سوی ایجاد یک نظام واحد جهانی سوق می دهد. در یک تعریف جامع می توان گفت که جهانی شدن عبارت است از در هم آمیزی اقتصاد، جامعه شناسی، سیاست، فرهنگی و رفتارها از طریق نفی مرزها و حذف پیوستگی های ملی و اقدام های دولتی. انعکاس دهنده ارزش ها، سنت ها و هنجارهای پایدار یک جامعه است و جهانی شدن فرهنگ به معنای، جهانی شدن ارزش ها، سنت ها و هنجارهای پایدار یک یا چند فرهنگ است. بنابراین شناخت، تهدیدها و بحران هایی که پدیده جهانی شدن در حیطه فرهنگی به دنبال خواهد داشت، بسیار مهم است. فرآیند جهانی شدن نوعی بحران هویت و معنا در جوامع پدید می آورد. برای حل بحران روش ها و راهکارهایی پیشنهاد می شوند که خواص گرایی فرهنگی یکی از آنهاست و از آنجا که مذهب، اخلاقیات، فلسفه، هنر در تمامی اشکال آن چون معماری، موسیقی، نقاشی، مجسمه سازی، ادبیات و ... عناصر تشکیل دهنده فرهنگ می باشند، خاص گرایی در همه این شاخه ها و در راستای پایداری ارزش های فرهنگی یک ملت دارای مفهوم می گردد. در این میان معماری به عنوان خالق مکان و فضا توانایی هویت سازی بسیار بالایی دارد. چرا که مکان و فضا عناصر و اجزای اصلی هویت را تامین می کنند. رویکرد خاص گرایی در فرآیند هویت سازی معماری با مفهوم بومی گرایی همراه است. بومی گرایی منجر به شکل گیری حس تعلق به مکان و فضا و در نتیجه شکل گیری هویت مکانی می گردد. از این رو در این پژوهش تلاش می گردد تا با نگاهی به مفهوم معماری بومی و نقش آن در خلق هویت مکانی، فرآیند جهانی شدن در معماری مورد تحلیل قرار گیرد. اگرچه بومی گرایی در معماری پس از دوران مدرن مطرح گردید، لیکن اکنون در آستانه اختلاط مرزهای فرهنگی و نیاز به هویت سازی جدید، با شدت و حساسیت بیشتری مورد توجه قرار می گیرد. به دلیل اینکه ریشه های بومی گرایی در شرایط محیطی و فرهنگی شکل می گیرد. بنابراین معماری بومی به نوعی تعلقات فرهنگی و محیطی را بازتاب می کند. لذا رویکرد بومی گرایی در معماری را می توان راهکاری برای خلق هویت ملل مختلف در جریان جهانی شدن دانست.