فناوری نانو و الهام از طبیعت

آنچه در طبیعت وجود دارد منبع کاملی از فناوری ها و علوم مختلف است که انسان می تواند با الگو گرفتن از آن اختراعات نوینی را در تمامی زمینه های علمی انجام دهد. این مسئله در رابطه با فناوری نانو نیز صادق است به گونه ای که بسیاری از اختراعات در زمینه فناوری نانو با تقلید از طبیعت انجام شده است. در طبیعت موادی وجود دارد که به صورت ذاتی دارای ساختار و ویژگی نانویی هستند که به آنان نانو مواد طبیعی می گویند. در این مقاله سعی شده است تا به استفاده از شیوه کتابخانه ای و ترجمه ی معتبرترین منابع خارجی موجود در این زمینه، به بررسی برخی از نانو مواد طبیعی که دانشمندان و پژوهشگران با الگو گرفتن از آن ها توانسته اند اختراعاتی را در زمینه نانو فناوری به ثبت برسانند، پرداخته شود. مثلاً سطح پای مارمولک دارای ساختارهایی نانویی است که مارمولک می تواند با استفاده از این ساختارهای نانویی بر روی سطوح با جنس های مختلف حرکت کند؛ امروزه محققان با تقلید از این ساختارها، نانو موادی ساخته اند که از خواص چسبنده پاهای مارمولک تقلید می کند. ساختارهای نانویی بر روی برگ گیاه نیلوفر آبی باعث ایجاد یک سطح ابرآبگریز می شود که قطرات با عبور از روی آن آلودگی ها را با خود  می شویند در نتیجه سطح این گیاه همیشه تمیز می ماند. امروزه دانشمندان با تقلید از این گیاه موفق به ساخت لباس خود تمیز شونده شده اند. بر روی بال پروانه مورفو رتنور نر الگویی از نانو ساختارهای چند لایه قرار دارد؛ که تنها یک طول موج معین از نور را منعکس می کند. امروزه دانشمندان با الهام از پروانه مورفو رتنور قادر به ساخت پارچه ها و لوازم آرایشی شده اند که بدون استفاده از مواد و رنگ به تولید رنگ می پردازد. تار عنکبوت دارای ویژگی های کشسانی و استحکام زیاد و در عین حال کم وزنی است که در نتیجه ساختارهای نانوی این ماده است. امروزه از این مواد برای ساخت جلیقه های ضد گلوله استفاده می شود. علم نانو به گونه ای وابسته به طبیعت است که الهام از آن، روشنگر راه پژوهشگران و دانشمندان بوده و هست؛ این موضوع نشان می دهد که انسان همواره پاسخ بسیاری از سوالات خود را می تواند با الهام گیری از طبیعت بیابد.