فواید انگبین از دیدگاه روایات اسلامی و بررسی اثربخشی آن بر زخم سالک در موش نژاد سوری balb/c

مقدمه: انگبین (عسل) یکی از کامل ترین و لذیذترین خوراکی های بشر از دوران گذشته بوده و در اسلام نیز توجهی خاص به آن شده است در قرآن کریم سوره ای به نام زنبور عسل (نحل) آمده و بیان می فرماید که زنبور عسل از جمله موجوداتی است که از سوی پروردگار به آن وحی شده است و با صراحت حضرت حق می فرماید انگبین برای مردمان شفا ست و در سخنان معصومین (ع) نیز به اهمیت غذایی و دارویی آن بسیار پرداخته شده است و در پزشکی سنتی برای درمان زخم هایی که به انواع پادزیستها مقاومت نشان می دادند از عسل استفاده می ش د و از گذشته های دور اثرات معجزه آسای آن را در درمان سوختگی ها، جراحات و زخم می شناخته اند، عسل به دلیل رطوبت پایین، فشار اسمزی بالا و اسیدی بودن سبب توقف رشد عوامل عفونت زا می شود و پوشش استریلی رو ی زخم ها ایجاد می کند. بررسی ها نشان می دهد عسل ترکیباتی چون: 20 نوع قند، 8 نوع ویتامین، 11 ماده معدنی، 16 نوع اسید آمینه، چندین نوع آنزیم و بسیاری مواد ناشناخته دیگر وجود دارد. در این پژوهش اثر بخشی انگبین بر زخم سالک در موش سوری نژاد balb/c مورد بررسی قرارگرفت.

روش بررسی: به میزان لازم انگبین طبیعی گلپایگان و پماد پارامویو (ساخته شده در ایران) تهیه شد همزمان 30 سر موش کوچک و سفید آزمایشگاهی نژاد balb/c که در سه گروه دریافت کننده انگبین، گروه دریافت کننده پارامویو و گروه کنترل منفی بدون دریافت هیچگونه دارو به انگل لیشمانیا عامل سالک روستایی سویه leishmania (l) major[mrho/ir/75/er] (تهیه شده از گروه انگل شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس) با تزریق یک دهم میلی لیتر از انگل به صورت زیر جلدی و از قاعده دم عفونی شدند و بلافاصله پس از بروز زخم سالک یک روز در میان عسل و پارامویو برروی زخم گروه های دریافت کننده عسل و پارامویو استفاده شد ضمن آنکه به طور هفتگی اندازه قطر زخم با استفاده از کولیس ورنیه و اندازه وزن با استفاده از ترازوی (mettller switzerland) در هر سه گروه از موشها اندازه گیری و ثبت شد. این کار تا مرگ آخرین موش از گروه کنترل منفی در هفته پانزدهم انجام وسپس با استفاده از بسته نرم افزاری spss و با روش آزمون های مقایسه ای چندگانه و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: میانگین اندازه وزن موش های گروه دریافت کننده عسل با میانگین اندازه وزن موش های گروه دریافت کننده پارامویو (کنترل مثبت) و کنترل منفی اختلاف معنی دار نشان نداد (0.05(p> ولی میانگین اندازه قطر زخم موش های گروه دریافت کننده عسل با میانگین اندازه قطر زخم موش های گروه دریافت کننده پارامویو (کنترل مثبت) و میانگین اندازه قطر زخم موش های گروه کنترل منفی اختلاف معنی دار نشان داد (0.0001(p=.

نتیجه گیری: موش های نژاد سوری balb/c وقتی به سالک روستایی مبتلا شوند به طور تدریجی دچار کاهش وزن و افزایش در اندازه قطر زخم سالک می شود و در صورتی که درمان نشود فرم جلدی (سالک) به فرم احشایی (کالا آزار) تبدیل شده و سبب تلف شدن حیوان می شود در این بررسی محقق شد که استفاده از عسل سبب نمی شود که کاهش اندازه وزن موش های این گروه تفاوت و اختلاف معنی داری با گروه شاهد منفی داشته باشد اما استفاده از عسل سبب کاهش در میانگین اندازه قطر زخم این موش ها در مقایسه با میانگین اندازه قطر زخم موش های گروه کنترل منفی می شود.