بررسی ارتباط راهبردهای کنترل فکر و باورهای فراشناخت با افکار اعتیاد در بیماران وابسته به مواد صنعتی

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط راهبردهای کنترل فکر و باورهای فراشناخت با افکار اعتیاد در بیماران وابسته به مواد صنعتی می باشد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری عبارت است از تمامی افراد وابسته به مواد صنعتی که به مراکز درمانی (کلینیک ها و کمپ ها) ترک اعتیاد در سطح شهر تهران مراجعه کرده بودند. از جامعه آماری 275 نفر به روش نمونه گیری در دسترس از 13 مرکز انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه کنترل فکر (tcq) ولز و ذیویس (1994)، پرسشنامه فراشناخت (mcq-30) ولز، کاترایت و هاتن (2004) و پرسشنامه افکار اعتیاد مک مولین (mat) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام انجام شد. ضرایب همبستگی پیرسون نشان دادند که از میان راهبردهای کنترل فکر؛ تنبیه، نگرانی و کنترل اجتماعی با افکار اعتیاد رابطه مثبت داشته اما توجه برگردانی رابطه منفی دارد. هم چنین در ارتباط با فراشناخت؛ باورهای مثبت درباره نگرانی، کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی با افکار اعتیاد رابطه مثبت دارند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری گام به گام نیز نشان داد که به ترتیب تنبیه، نگرانی، کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی، افکار اعتیاد را پیش بینی می کنند. از یافته های این پژوهش استنباط می گردد که از جمله عوامل مهم در بروز افکار اعتیاد و یا حفظ این افکار باورهای فراشناخت و راهکارهای مقابله با آن ها می باشد. بنابراین در برنامه های پیشگیری یا کنترل افکار اعتیاد باید به باورهای فراشناخت و راهبردهای مقابله با آن توجه ویژه ای گردد.