ارزیابی مشکلات زیست محیطی در شهرک های صنعتی با رویکرد fmea-danp

ارزیابی مشکلات زیست محیطی یکی از محورهای اصلی مدیریت راهبردی شهرک های صنعتی است. در این مطالعه به شناسایی و ارزیابی مشکلات زیست محیطی و رتبه بندی آن ها در شهرک های صنعتی پرداخته شده است. در ابتدا با استفاده از مصاحبه های تخصصی و مطالعه ادبیات موضوع و پژوهش های انجام شده داخلی و خارجی مهم ترین ریسک های زیست محیطی شناسایی شده است. سپس با رویکرد fmea احتمال وقوع، شدت تاثیر و قابلیت شناسایی هر ریسک تعیین شده است. در این پژوهش مسائل زیربنایی زیست محیطی در پنج محور اجتماعی، فرهنگی، بیولوژیکی، اقتصادی، فیزیکی و شیمیایی دسته بندی گردید و پرسشنامه تدوین شد. هم چنین الگوی روابط علی میان متغیرهای پژوهش نیز مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. برای این منظور نیز از تکنیک دیمتل استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را خبرگان حوزه مورد مطالعه تشکیل می دهند و از پرسشنامه خبرگان برای گردآوری داده ها استفاده شده است. پایائی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه خبره با محاسبه آلفای کرونباخ بررسی شد. هم چنین با توجه به اینکه این پرسشنامه بر اساس مقیاس زوجی می باشد، لذا برای سنجش پایایی، ضریب سازگاری محاسبه شده است. جامعه آماری، مدیران ارشد و کارشناسان ارشد و با تجربه شهرک های صنعتی و اساتید دانشگاه ها که در زمینه ریسک های زیست محیطی مطلع هستند، می باشند. برای نمونه گیری از تکنیک گلوله برفی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار سوپردسیژن و کدنویسی در محیط اکسل صورت گرفته است. بررسی روابط درونی میان عناصر نشان داده است معیار فرهنگی و اقتصادی از بیشترین تاثیرگذاری برخوردار هستند. از سوی دیگر معیار بیولوژیکی از میزان تاثیرپذیری بسیار زیادی برخوردار است. معیار اجتماعی کمترین تاثیرپذیری را از سایر معیارها دارد. نتیجه حاصل از مقایسه زوجی معیارهای اصلی نشان داده است معیار فیزیکی و شیمیایی با وزن نرمال 0.243 از بیش ترین اولویت برخوردار هستند. برای تعیین وزن نهائی، خروجی مقایسه معیارهای اصلی براساس هدف و روابط درونی میان معیارها، در یک سوپرماتریس ارائه شده است. براین اساس زیرمعیار "سهم پایین سرمایه گذاری محیط زیستی" از عناصر اقتصادی با وزن نرمال 0.080 از بیش ترین اهمیت در میان تمامی شاخص های موجود برخوردار است.