بررسی نقش کیفیت پیاده راه شهری در سرزندگی فضاهای شهری نمونه موردی: پیاده راه خیابان های عفیف آباد، ملاصدرا، معالی آباد و زند شیراز

حضور اتومبیل در فضای شهری پس از انقلاب صنعتی، موجب شد تا از نقش و اهمیت فضاهای پیاده کاسته شود و به مرور فرد پیاده، جایگاه و الویت خود را در فضای شهری از دست دهد. در این میان نوع طراحی های اتومبیل محور در دهه های گذشته، منجر به وابستگی شدید مردم به وسایل نقلیه شخصی شده است که تغییر این سبک جابجایی به الگوهای پیاده محور را با دشواری مواجه ساخته است هدف از این پژوهش مطالعه، بررسی و تحلیل نقش کیفیت پیاده راه شهری در سرزندگی فضاهای شهری است. پژوهش حاضر، یک تحقیق میدانی با رویکرد توصیفی – تحلیلی است، که در قالب چهار نمونه موردی، که عبارتند از: پیاده راه خیابان های زند، عفیف آباد، معالی آباد، ملاصدرا شیراز مورد سنجش قرار گرفتند. هم چنین به دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که، چه ویژگی های کالبدی و محیطی در طراحی پیاده راه های شهری باعث افزایش کیفیت و سرزندگی آن می شود؟ شاخص ها با استفاده از طراحی پرسشنامه و نقشه های رفتاری بر اساس حجم نمونه و تبدیل یافته های کیفی به مولفه های کمی از طریق نرم افزار amos و spss پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، که با توجه به شاخص های مطرح شده در پژوهش، بین کیفیت پیاده راه ها و سرزندگی همبستگی معناداری وجود دارد و همینطور بین حضور اقشار مختلف مردم و پیاده مداری با سرزندگی نیز رابطه مثبتی وجود دارد (آزمون در دامنه، 0.05p<، 460=n و 0.99=r) با اشاره به نتایج بدست آمده می توان به این نتیجه رسید که کیفیت محیطی در سرزندگی پیاده راه خیابان های ملاصدرا، زند، عفیف آباد و معالی آباد شاخص موثرتری نسبت به سایر شاخص ها دیگر بر سرزندگی می باشد. می توان با تقویت این شاخص عابرین پیاده را برای پیاده روی ترغیب نمود. همین طور استفاده از بهبود کیفیت محیطی مناسب، فضاهای مناسب برای اقشار مختلف جامعه از نظر جنسی، سنی و تحصیلی، تنوع در کاربری های مختلف، وجود فضاهای برای اوقات فراغت، حضور گیاهان و آبنما، نورپردازی مناسب شبانه، ایمن کردن فضا، فضاهای استراحت، مبلمان مناسب و دسترسی آسان به وسایل نقلیه عمومی همه موجب افزایش سرزندگی در این خیابان ها می شوند. بنابراین ایجاد سرزندگی در طراحی فضاهای شهری بویژه پیاده راه باعث جذب مردم به محیط و استفاده بیشتر از این فضاها خواهد شد و در صورت عدم رعایت سرزندگی شاهد فضاهای بی روح و مرده در سطح شهر خواهیم بود.