توسعه پایدار؛ ابعاد، شاخص ها، مدل ها و راهکارها

توسعه پایدار؛ ابعاد، شاخص ها، مدل ها و راهکارها

توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که پس از انقلاب صنعتی و معضلات ایجاد شده در رابطه با صنعتی شدن شهرها و توسعه تکنولوژیک شهرها و از طریق پیوند بین ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) و توجه خاص به ملاحظات اکولوژیکی، شکل گرفته است. توسعه پایدار توسعه ای است که بتواند نیازهای کنونی سازمان را بدون خدشه دار کردن به توانایی های نسل آینده در برآورد ساختن نیازهایشان پاسخ گوید.

در این تعریف حق هر نسل در برخورداری از همان مقدار سرمایه طبیعی که در اختیار دیگر نسل ها قرار داشته، به رسمیت شناخته می شود. توسعه پایدار دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، بوم شناختی و سیاسی است. پایداری در اقتصاد را می توان در ایجاد رشد عادلانه و متوازن جامعه انسانی و تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی تعریف نمود. بعد اجتماعی به رابطه انسان و انسان، تعالی رفاه افراد، سلامت و بهداشت و خدمات آموزشی، توسعه فرهنگ های مختلف و رفع فقر مربوط می شود.

بعد بوم شناختی با حفاظت و تقویت پایه منابع فیزیکی، بیولوژیکی و اکوسیستم مرتبط است و به رابطه طبیعت و انسان می پردازد؛ و بعد سیاسی، به قانون، سیاستگذاری ها، برنامه ریزی، بودجه بندی، نهادسازی، تنوع و تکثرگرایی، احترام به حقوق انسانی و مشارکت مؤثر مردم در تصمیم گیری، توجه دارد. در این نوشتار مدل های توسعه پایدار مثلثی، تخم مرغی، هرمی و منشوری مورد بحث و بررسی قرار گرفتند و مواردی به عنوان راهکار برای توسعه پایدار مطرح شدند.