نقد و بررسی شخصیت سودابه در شاهنامه

نقد و بررسی شخصیت سودابه در شاهنامه

زن از نظر فردوسی از جایگاه والایی برخوردار است. بزرگترین شاخص و جلوه ی زن در شاهنامه این است که از آن به عنوان موجودی خردمند، هنرمند، صاحب رای، وفادار به شوی خویش و در مواردی هم فتنه انگیز سخن رفته است. حتی بُعد احساسی و عاطفی زن دقیقا با روحیات و حالت پهلوانی، قهرمانی مردان سازگار و همخوان و مناسب است؛ یعنی توازن شخصیتی که در برخی از آثار بزرگ رعایت نشده است، در اثر فردوسی کاملا رعایت شده است.

آنچه مسلم است حضور زنان در نقش های مثبت و منفی در شاهنامه است، و به همین جهت می توان این کنش های متقابل را در شخصیت آنها مورد بحث قرار داد. از جمله زنانی که شخصیتش دارای کنش منفی و مثبت همزمان است، سودابه دختر شاه هاماوران و همسر کی کاووس است.

براین اساس، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ داده که چه کنش های مثبت و منفی در شخصیت سودابه وجود دارد که از منظر کنش ها در اتفاقات و تصمیم گیری های دیگران تاثیر داشته است و در نهایت به این پاسخ دست یافته که کنش های مثبت سودابه ازجمله رای زنی با کی کاووس، وفاداری و عشق به کی کاووس در آغاز، خردمندی و دلاوری که تاثیری مستقیم برشاهنامه و ماجرای کاووس داشته و در بُعد وسیعتر در جامعه داشته است، و در عین حال کنش های منفی ازجمله حیله و مکر، جادوگری، قدرت طلبی، خیانت، سنگ دلی و نیرنگ که تاثیری مستقیم بر خود و سلطنت و زندگی سیاوش و حتی سرنوشت ایران و توران داشته است.