امکان سنجی ارث بری فرزند نامشروع در فقه و حقوق ایران

امکان سنجی ارث بری فرزند نامشروع در فقه و حقوق ایران

کانون خانواده از نظر اسلام، از هر کانون دیگری مقدس تر است. از آنجایی که سیستم روابط آزاد موجب می شود که افراد تا جایی که ممکن است از ازدواج و تشکیل خانواده سرباز زنند، دین اسلام، روابط جنسی را در چارچوب خانواده محدود کرده است، به همین دلیل، شرع فرزندی را که از رابطه آزاد جنسی متولد می شود، فرزند نامشروع می خواند. درباره کودک نامشروع فقها دو نظر دارند. گروهی از آنان، زنازاده را منتسب به والدینش و گروهی نسب او را منتفی می دانند.

در این پژوهش با بیان نظرات فقها در مورد نسب زنازاده و دلایل ایشان، نسب زنازاده از والدینش منتفی دانسته شده است. در فقه در خصوص نسب زنا زاده اختلاف نظر وجود دارد. طبق نظر مشهور فقهای امامیه طفل متولد از زنا از ارث پدر مادر محروم است این حکم که مبنای ماده ۸۸۴ قانون مدنی در شمار مسائل اجتماعی نیست و ادله این حکم اخباره واحدی است که دچار ضعف سندی و دلالتی می باشد.

همچنین نظریه مشهور با عمومات آیات و قرآن کریم و شماری از اصول شرعی و عقلی و کلامی سازگار نیست همچنین با اصول حقوقی مانند عدالت، نفی ظلم، وزر یا اصل شخصی بودن مجازاتها در تعارض است. نوشتار حاضر در پژوهشی توصیفی - تحلیلی و با نگاهی مسئله محور، به بررسی حکم مزبور پرداخته و پس از تحلیل و نقد ادله، به این نتیجه رسیده که هیچ یک از مستندات قول مشهور، به وضوح، مدعای عدم ارث بری فرزند نامشروع از والدینش را اثبات نمی کند، بلکه عموم آیات، روایات وارده و دلیل عقل، صراحتا دال بر ارث بری وی از والدین خود می باشد، اما ارث بری والدین از فرزند نامشروع، به طور خاص و ویژه در مورد پدر، شدیدا محل تردید است.