گیاه پالایی روشی مناسب برای صرفه جویی در مصرف آب و تصفیه پساب فاضلاب ها

افزایش روزافزون جمعیت شهری همراه با گسترش فعالیت های کشاورزی و صنعتی، در جهت افزایش نیاز به تامین مواد غذایی از یک سو و حفظ منابع آب و محیط زیست از سوی دیگر، لزوم استفاده و بهره برداری از فاضلاب تصفیه شده در مناطق خشک و نیمه خشک و اصولاً مناطقی که با کمبود آب مواجه می باشند را محرز می سازد. اما استفاده از پساب فاضلاب به علت وجود برخی آلاینده ها (عناصر سنگین) و تبعات بسیار مخرب آن ها بر محیط زیست به سادگی استفاده از آب های معمولی نیست؛ از این رو ارائه یک روش مطمئن که ضمن رفع آلودگی، کم هزینه و نسبتاً سریع بوده و در ضمن آثار جنبی نامطلوب برای محیط زیست نداشته باشد، بسیار ضروری است. که موضوع گیاه پالایی (phytoremediation) یکی از روش های مناسب در این راستا می باشد استفاده از پتانسیل های فیزیولوژیکی گیاهان سبز (انواع علف های هرز، گیاهان آبزی و مردابی، گیاهان زراعی و حتی درختان) را در کنترل و جذب آلاینده های آلی و معدنی به صورت پالایش سبز در کنار سایر روش های تصفیه فاضلاب مطرح می نماید. گیاه پالایی تکنیکی است که شامل جذب، تغییر شکل، تجمع و یا تصعید آلاینده ها با کمک گیاهان برای زدودن آلودگی های آب، خاک و هوا می باشد و البته این روش را برای زدودن آلودگی های نفتی نیز به کار می برند. در حقیقت مهم ترین ترکیبات معدنی آلاینده شامل فلزات سنگین (سرب، جیوه، روی، کادمیوم، کرم، نیکل و ...) می باشند. موجودات ذره بینی خاک قادر به تجزیه آلاینده های آلی هستند، اما برای تجزیه میکروبی فلزات، بایستی اینگونه آلاینده ها به مواد آلی تبدیل شوند که این مرحله از کار در قالب روش گیاه پالایی با استفاده از گیاهان صورت می گیرد. هم چنین بررسی ها نشان می دهد که راندمان این روش با کاربرد گیاهان سریع الرشد با بیومس زیاد و توانایی بالای قدرت جذب فلزات سنگین افزایش می یابد. علاوه بر مزایایی که گفته شد، از گیاهان رشد یافته با استفاده از پساب فاضلاب می توان به علت کمپوست و هم چنین خوراک برای تولید انرژی بیولوژیک و موارد دیگر استفاده نمود. اگر چه حدود یک دهه از کاربرد اولیه فناوری گیاه پالایی در دنیا می گذرد، اما این علم توسعه بسیار سریعی داشته و امروزه گیاه پالایی در خصوص مواد آلی، معدنی و رادیواکتیو کاربرد وسیعی دارد؛ این فرآیند پایدار و کم هزینه بوده و برای کشورهای در حال توسعه بسیار مناسب است و صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.