بررسی کاربرد انرژی زیست توده (بیوگاز() در حمام های سنتی ایران (نمونه موردی: بررسی حمام شیخ بهایی اصفهان)

بیوگاز از جمله انرژی های تجدیدپذیری محسوب میشود که امروزه آنها را تحت عنوان انرژیهای نو نیز می شناسند، حال آن که بر طبق شواهد موجود، سابقه استفاده از این انرژی در ایران، به دوران صفویه و زمان شیخ بهایی (953-1031 ه.ق) باز می گردد، که این سابقه بسیار بیشتر از سایر کشورهایی است که در حال حاضر در عرصه بهره برداری از این انرژی پرچمدار می باشند. در کشور ایران، به دلیل غنی بودن به لحاظ منابع فسیلی و توسعه و رشد این انرژیها، به انرژیهای تجدیدپذیری چون انرژی زیست توده، کمتر توجه شده و به مرور این انرژی به حاشیه رانده شده است. امروزه تمامی کشورهای جهان در تلاش برای چاره اندیشی در مقابله با بحران آلودگیهای محیطی و اتمام سوخت های فسیلی، به دنبال راهکارهایی برای استفاده از منابع تجدیدپذیر و انرژی های پاک هستند. در این پژوهش چگونگی استفاده از انرژی زیست توده در حمام شیخ بهایی، که از نخستین بناهایی است که در آن از انرژی زیست توده برای گرمایش استفاده شده، مورد مطالعه قرار گرفته است. داده های در این پژوهش از طریق مطالعات کتابخانهای و جستجوگرهای اینترنتی گردآوری و مورد تحلیل قرار گرفته است و روش پژوهش نیز به صورت توصیفی- تحلیلی بوده است. هدف پژوهش آن است که با تحلیل چگونگی استفاده از این انرژی در حمام شیخ بهایی و استخراج نتایج، الگویی توسعه بخش برای حفظ محیط زیست با کمترین تخریب برای استفاده از انرژی زیست توده در مناطق روستایی که پتاسیل بالایی برای تولید این انرژی دارند، ارائه کرد و بتوان سهمی هرچند کوچک در کاهش آلودگیهای زیست محیطی و ذخیره انرژیهای فسیلی برای موارد ضروریتر و آیندگان ایفا نمود. نتایج حاصل از این پژوهش نشانگر این مطلب بود که در حمام شیخ بهایی، با استفاده از انرژی بیوگاز حاصل از فاضلاب مسجد جمعه مجاور حمام، که به وسیله لوله های سفالین زیرزمینی به این حمام منتقل میشده است، گرمایش کل حمام تامین می گردیده است. بر همین اساس این سیستم دقیق بکار برده شده در حمام شیخ بهایی، که طریقه کار آن مشابه آبگرمکن های گازی امروزی است، میتواند در مناطق روستایی محروم کشورمان، که در آن جا منابع فراوانی از انرژی زیست توده مانند فضولات حیوانی در دسترس است، با در نظرگیری تمهیداتی ویژه و اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته و به مصرف روشنایی و گرمایش در ساختمان های روستایی برسد.